Wydanie interpretacji podatkowej z wykładnią prawa

Tak orzekł WSA w Gliwicach 4 sierpnia 2011 (I SA/Gl 78/11).

Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Wystąpiła z nim spółka z o.o. Jej udziałowcami są: inna spółka z o.o. i spółka jawna. Wspólnicy spółki jawnej podjęli decyzję o wystąpieniu ze spółki. Ustalono, że umorzenie udziałów odbędzie się z jednoczesnym obniżeniem kapitału zakładowego.

Za umorzone udziały wspólnik otrzyma pewną kwotę pieniędzy oraz prawo własności nieruchomości. Podatnik zapytał, czy w związku z przekazaniem prawa własności nieruchomości jako wynagrodzenia za umorzone udziały podatnik osiągnie przychód ze zbycia praw majątkowych.

Zdaniem spółki wypłacone wspólnikowi wynagrodzenie w zamian za umorzone udziały stanowi przychód wyłącznie u tego wspólnika. Umorzenie udziałów będzie neutralne podatkowo dla drugiego wspólnika oraz wnioskodawcy.

Organ uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Stwierdził, że podjęcie uchwały o wypłacie wynagrodzenia z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w formie niepieniężnej skutkuje powstaniem zobowiązania spółki do zaspokojenia roszczeń udziałowca o wypłatę wynagrodzenia.

Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia składników majątku trwałego prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania spółki, więc spółka zwolni się z długu, a składnik majątku zmieni właściciela, co doprowadzi do powstania przychodu po stronie wnioskodawcy.

Sąd rozpoznając skargę spółki, uchylił interpretację z powodu braków w uzasadnieniu prawnym oraz braku związku odpowiedzi z przedmiotem sprawy.

Pytanie skarżącego dotyczyło bowiem wynagrodzenia z tytułu nabycia przez spółkę udziałów wspólników w celu ich umorzenia, w sytuacji gdy źródłem finansowania tej czynności będzie obniżenie kapitału zakładowego.

W związku z tym organ powinien dokonać interpretacji art. 199 kodeksu spółek handlowych. Sąd nie podzielił poglądu, że z przepisu tego wynika możliwość wypłaty wynagrodzenia za pomocą świadczeń niepieniężnych.

Podkreślił przy tym, że organ tego nie zbadał. Zdaniem sądu tego rodzaju wypłaty wynagrodzeń powinny nastąpić albo z czystego zysku, albo z obniżenia kapitału.

Natalia Skowrońska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje:

Justyna Bołd starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Krakowie)

Wyrok dotyczy wątpliwości pojawiających się na gruncie przepisów ustawy o CIT w zakresie konsekwencji podatkowych po stronie spółki kapitałowej, która na rzecz wspólników wypłaca wynagrodzenia w formie niepieniężnej z tytułu umorzenia przysługujących im udziałów.

Istota sporu sprowadzała się do oceny, czy spółka, która w ramach wypłaty wynagrodzenia za umorzone udziały przenosi na wspólników własność określonych składników majątkowych (w tym wypadku nieruchomości), uzyskuje tym samym przychód z odpłatnego zbycia tych składników i w konsekwencji czy transakcja taka stanowi czynność opodatkowaną na gruncie CIT.

Organ podatkowy stał na stanowisku, że wypłata wynagrodzenia w zamian za umorzone udziały, w przypadku gdy wynagrodzenie to ma formę niepieniężną, powinna być na gruncie CIT traktowana jako podlegające opodatkowaniu odpłatne zbycie składników majątkowych spółki.

Uchylając zaskarżoną interpretację, sąd nie rozstrzygnął kwestii, czy wypłata wynagrodzenia za umorzone udziały, w przypadku gdy ma ono postać rzeczową (np. przeniesienia własności nieruchomości), prowadzi w spółce do powstania przychodu, czy nie.

Wskazując na główne motywy orzeczenia, podkreślił, że dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy niezbędna jest wcześniejsza interpretacja art. 199 kodeksu spółek handlowych pod kątem dopuszczalności wypłaty wynagrodzenia w formie niepieniężnej w zamian za udziały nabywane w celu umorzenia, czego organ nie zrobił. Brak oceny stanowiska podatnika w tym zakresie przesądził o uchyleniu zaskarżonej interpretacji.

Jednocześnie wskazane przez sąd w tym zakresie wytyczne przesądzają, że wynagrodzenie za umorzone udziały może być wypłacone wyłącznie z czystego zysku bądź z obniżenia kapitału zakładowego.

Mimo że wyrok ten nie rozstrzyga zagadnienia, sygnalizując przy tym dodatkowe wątpliwości prawne  mogące mieć wpływ na podatkowe traktowanie tych transakcji, wskazać należy, że w zakresie komentowanego problemu ukształtował się już pozytywny dla podatników pogląd w orzecznictwie. Zgodnie z nim w efekcie uchwały o umorzeniu udziałów majątek spółki ulega zmniejszeniu, nie prowadzi to zatem do powstania przychodu (przysporzenia).

Tak orzekły m.in. WSA w Poznaniu w wyrokach z 17 marca 2011 (I SA/Po 102/11) i z 25 maja 2010 (I SA/Po 251/10) oraz WSA w Łodzi w orzeczeniu z 3 grudnia 2010 (I SA/Łd 935/10). Podobne rozstrzygnięcie w zakresie dywidendy rzeczowej podjęły m.in. WSA w Warszawie w wyroku z 29 kwietnia 2010 (III SA/Wa 374/10) oraz WSA w Kielcach w orzeczeniu z 25 marca 2010 (I SA/Ke 120/10).

Czytaj również:

Zobacz serwis:

Firma » Spółki » Akcje i udziały » Umorzenie akcji i udziałów