Spłata odsetek możliwa w formie przeniesienia własności udziałów

Spłata pożyczki wraz z odsetkami w formie przeniesienia praw własności jest prawnie dozwolona. Takie odsetki spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu

Aktualizacja: 14.12.2009 06:41 Publikacja: 14.12.2009 05:00

Spłata odsetek możliwa w formie przeniesienia własności udziałów

Foto: Fotorzepa, bartosz jankowski Bartosz Jankowski

Red

[b]Tak orzekł WSA w Olsztynie 28 października 2009 r. (I SA/ OL 609/09).[/b]

Spółka zawarła ze swoim kontrahentem kilka umów pożyczki. Termin spłaty niektórych pożyczek został przesunięty w aneksach do umów. W odniesieniu do kolejnych umów pożyczkodawca odmówił zgody na przedłużenie terminu spłaty, więc spółka podpisała z nim umowę cywilnoprawną, zgodnie z którą spłaciła dług (pożyczkę wraz z odsetkami) przez przeniesienie części swoich udziałów na pożyczkodawcę.

We wniosku o interpretację przepisów podatkowych pytała, czy w takiej sytuacji odsetki te może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Jej zdaniem nie ma w tym wypadku zastosowania ograniczenie w ujmowaniu w kosztach podatkowych zapłaconych odsetek, związane z tzw. niedostateczną kapitalizacją, bo pożyczkodawca nie jest jej udziałowcem. Zwolnienie się z obowiązku spłaty pożyczek wraz z odsetkami przez przeniesienie własności udziałów należy uznać za formę spłaty odsetek.

Spółka wskazała, że żaden przepis nie określa formy zapłaty odsetek. Tego typu zmiana treści stosunku prawnego jest dopuszczalna na zasadzie swobody umów i prawnie skuteczna.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym. Stwierdził, że umowy pożyczki nie przewidywały kapitalizacji odsetek, które miały być naliczane i płacone pożyczkodawcy w odpowiednich terminach.

Z kolei przeniesienie prawa własności udziałów spółki – w części, w jakiej ich wartość odpowiada wartości naliczonych odsetek – nie jest formą zapłaty tych odsetek. Należy tu uwzględnić art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT, w myśl którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodu naliczonych a niezapłaconych lub umorzonych odsetek. Oznacza to, że odsetki od pożyczek nie są kosztem uzyskania przychodu, gdyż nie nastąpiła faktyczna ich zapłata.

WSA uchylił interpretację. Zdaniem sądu [b]umowne przeniesienie własności udziałów spółki kapitałowej na rzecz pożyczkodawcy było zwolnieniem się od długu i zapłatą odsetek. Odsetki mogą być zaliczone przez spółkę do kosztów uzyskania przychodu.

Ustawodawca w żaden sposób nie wskazał, aby zapłata ta miała nastąpić tylko w formie pieniężnej lub w gotówce.[/b]

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka]Joanna Zawiejska-Rataj menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link] nie są kosztami uzyskania przychodów naliczone a niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również pożyczek. A contrario, przy założeniu spełnienia ogólnych warunków przewidzianych przez ustawodawcę, zapłacone odsetki mogą być kosztami uzyskania przychodów.

Komentowany wyrok odnosi się właśnie do kwestii rozumienia terminu „zapłata” odsetek w przypadku instytucji datio in solutum, tj. spełnienia za zgodą wierzyciela innego świadczenia w celu zwolnienia się z pierwotnego zobowiązania.

Organy podatkowe zajęły stanowisko, że przeniesienie własności udziałów w celu zwolnienia się z długu wynikającego z zaciągniętej pożyczki oraz należnych z tego tytułu odsetek oznaczać będzie transakcję zbycia udziałów i takie rodzić będzie skutki podatkowe.

W konsekwencji brak tutaj będzie zapłaty odsetek naliczonych z tytułu pożyczki i nie będą one kosztami uzyskania przychodów. Sąd nie zgodził się z takim podejściem i uznał, że przeniesienie własności udziałów jest formą zapłaty odsetek i mogą one być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów dla celów CIT.

Co istotne, organy podatkowe nie zajmują jednolitego stanowiska w kwestii uznania odsetek za koszty uzyskania przychodów w przypadku spełnienia świadczenia zastępczego.

Przykładowo [b]Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z18 maja 2009 r. (ILPB3/423-163/09-2/KS)[/b] uznała, że wykonanie świadczenia zastępczego (w tym wypadku zamiast zapłaty pożyczki z odsetkami dłużnik przeniósł na pożyczkodawcę wierzytelność) będzie formą zapłaty odsetek.[/ramka]

[b]Tak orzekł WSA w Olsztynie 28 października 2009 r. (I SA/ OL 609/09).[/b]

Spółka zawarła ze swoim kontrahentem kilka umów pożyczki. Termin spłaty niektórych pożyczek został przesunięty w aneksach do umów. W odniesieniu do kolejnych umów pożyczkodawca odmówił zgody na przedłużenie terminu spłaty, więc spółka podpisała z nim umowę cywilnoprawną, zgodnie z którą spłaciła dług (pożyczkę wraz z odsetkami) przez przeniesienie części swoich udziałów na pożyczkodawcę.

Pozostało 87% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów