Więcej dla zleceniobiorcy, mniej na składki

To oznacza, że [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm., dalej: rozporządzenie składkowe[/link]) trzeba jak najszybciej zmienić.

Zawarta w nim lista przychodów zwolnionych z podstawy wymiaru składek ZUS powinna być zlikwidowana albo zastrzeżona dla umów o pracę i zleceń jednocześnie.

[srodtytul]O krok za daleko[/srodtytul]

Ten rewolucyjny pogląd jest następstwem [b]wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 lutego 2010 r. (P 16/09)[/b], który potwierdza, że § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia składkowego jest niezgodny z konstytucją.

Przepis ten zwalnia ze składek ZUS wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o BHP oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez RM lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego (pisaliśmy o tym w artykule [link=http://www.rp.pl/artykul/439212.html]"Wydatki na BHP zleceniobiorców będzie można odliczać "[/link]).

Zdaniem sędziów Trybunału, wydając zakwestionowany przepis minister pracy przekroczył granice upoważnienia ustawowego. Chodzi o to, że art. 21 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585)[/link], będący delegacją do wydania rozporządzenia składkowego, nie daje upoważnienia, by dyskryminować zleceniobiorców. Tymczasem § 1 rozporządzenia stanowi wyraźnie, że lista zwolnień dotyczy tylko pracowników.

[srodtytul]Wszyscy albo nikt[/srodtytul]

Eksperci nie mają wątpliwości. [b]Mimo że TK zakwestionował tylko jeden przepis, to rozporządzenie jest wadliwe w całości, bo przecież § 2 ust. 1 pkt 6 to tylko jeden z elementów na liście składkowych wyłączeń.

Zleceniobiorcy powinni być cierpliwi i czekać na zmianę przepisów.[/b] Rozporządzenie powinno być nowelizowane kompleksowo, w przeciwnym razie wnioski o niekonstytucyjność innych jego przepisów zaleją wokandę Trybunału.

Opisywany problem nie dotyczy umów o dzieło, bo nie są one objęte tytułem do ubezpieczeń społecznych.

Wyrok TK ma wejść w życie po 12 miesiącach od publikacji, tj. dopiero 3 marca 2011 r. Czy to oznacza, że przez ten czas obowiązuje stary stan prawny?

[srodtytul] Czekać nie trzeba [/srodtytul]

– Po wnikliwym przeanalizowaniu uzasadnienia orzeczenia TK, biorąc pod uwagę, że zakwestionowany przepis jest umiejscowiony w rozporządzeniu, a nie w ustawie, można uznać, że wyrok w praktyce obowiązuje już od 3 marca 2010 r., bo sądy same mogą rozstrzygać o konstytucyjności przepisów rozporządzeń, co oznacza, że mając na względzie wskazane orzeczenie, powinny stosować przepisy rozporządzenia składkowego również do zleceniobiorców – tłumaczy radca prawny Rafał Feldo, właściciel kancelarii prawnej. – Ten sposób postępowania powinien przyjąć także ZUS, bo przecież nie tylko sądy mogą interpretować zakwestionowany przepis tak, by był zgodny z ustawą zasadniczą.

[ramka][b]Komentuje Przemysław Przybylski, rzecznik prasowy ZUS:[/b]

Trybunał odroczył utratę mocy obowiązującej kontrowersyjnego przepisu na 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że zachowuje on moc obowiązującą i tym samym wiąże ZUS do daty określonej w wyroku TK, tj. do 3 marca 2011 r. Wcześniej tylko wtedy, gdy dojdzie do zmiany rozporządzenia składkowego.

Na chwilę obecną ZUS będzie działał na podstawie dotychczasowego stanu prawnego, uwzględniając tylko te zwolnienia, które obecnie wynikają z przepisów.

Innej praktyki – korzystniejszej dla zleceniobiorców – nie możemy przyjąć, bo jesteśmy związani obowiązującymi przepisami.