Lista długów upadłego nie zastępuje wyroku

Taki wniosek wyciągnąć można z niedawnej [b]uchwały Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 3/09)[/b].

Stwierdził w niej bowiem, że wyrok, nakaz zapłaty zaopatrzony w klauzulę wykonalności nie tracą z mocy prawa (automatycznie) wykonalności w części, która została umieszczona na prawomocnej liście wierzytelności sporządzonej w toku postępowania upadłościowego.

[srodtytul]W nauce prawa inaczej [/srodtytul]

Trzeba zaznaczyć, że [b]Sąd Najwyższy zajął w tej kwestii stanowisko odmienne niż przyjmowane dotychczas w nauce prawa[/b]. Według niej tytuł egzekucyjny w postaci wykonalnego wyroku traci w odniesieniu do takiej wierzytelności swą moc, bo zastępuje go wyciąg z listy wierzytelności.

Odwołuje się ona do art. 264 prawa upadłościowego i naprawczego, w myśl którego po zakończeniu postępowania upadłościowego tytułem egzekucyjnym przeciwko upadłemu jest wyciąg z zatwierdzonej przez sędziego komisarza listy wierzytelności zawierający oznaczenie należności oraz sumy otrzymanej na jej poczet przez wierzyciela. Taki wyciąg po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności stanowi tytuł wykonawczy, czyli podstawę do ściągnięcia należności przez komornika sądowego.

Zwolennicy stanowiska odmiennego niż zajęte przez Sąd Najwyższy są zdania, że gdyby jednak wierzyciel po zakończeniu czy umorzeniu postępowania upadłościowego, w wyniku którego jego należność nie została w pełni spłacona, oparł egzekucję na wydanym przed jego wszczęciem tytule wykonawczym, to [b]dłużnik może wystąpić do sądu z powództwem przeciwegzekucyjnym opartym na art. 840 kodeksu postępowania cywilnego, tj. zażądać pozbawienia tego tytułu wykonawczego wykonalności [/b](np. Zdzisław Świeboda: „Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz”, Warszawa 2006 r., str. 338).

[srodtytul]Egzekucja nadal możliwa[/srodtytul]

Z powództwem opartym na art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. wystąpił dłużnik Bartłomiej P. Dotyczyło ono nakazu zapłaty na rzecz wierzyciela – spółki z o.o. TIM – wydanego w 2003 r. przed wszczęciem postępowania upadłościowego obejmującego jego długi. Sąd na wniosek syndyka masy upadłości umorzył egzekucję komorniczą toczącą się na podstawie tego nakazu. Zasądzone nim należności zostały umieszczone na liście wierzytelności na pozycji 26., ale kwoty uzyskane z likwidacji majątku Bartłomieja P. nie starczyły na choćby częściową ich spłatę.

Sąd I instancji uwzględnił żądanie dłużnika i na postawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. pozbawił nakaz wykonalności. Sąd II instancji uznał, że przepis ten nie może być podstawą pozbawiania wykonalności nakazu zapłaty (wyroku). Przed rozstrzygnięciem apelacji od wyroku sądu I instancji zwrócił się jednak do Sądu Najwyższego z dwoma pytaniami prawnymi.

Odpowiedź na pierwsze została wyżej przytoczona. Na drugie pytanie SN odpowiedział, że samo umieszczenie należności na prawomocnej liście wierzytelności sporządzonej w toku postępowania upadłościowego nie stanowi zdarzenia określonego w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

[ramka][b]Powództwo przeciwegzekucyjne[/b]