VAT a koszty limitowanej reklamy

[b]Tak wynika z wyroku NSA z 13 marca 2009 r. (I FSK 99/08).[/b]

Spółka prowadząca działalność w zakresie produkcji i handlu ponosiła koszty związane z reklamą swoich towarów i reprezentacją firmy. Pytała, czy może odliczyć VAT od wydatków na reklamę, których kwota przekracza 0,25 proc. przychodu. Do

31 grudnia 2006 r. wydatki na reklamę ponad ten limit nie były kosztem uzyskania przychodu. Zdaniem spółki art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, odmawiający prawa do odliczenia VAT od towarów i usług w sytuacji gdy poniesione wydatki nie mogłyby być zaliczone do kosztów podatkowych, nie miał w tym wypadku zastosowania. Organ podatkowy uznał to stanowisko za nieprawidłowe.

WSA uchylił decyzję organu. Zdaniem sądu podatnik nie ma prawa do odliczenia tylko wtedy, gdy co do zasady dany wydatek nie może być zaliczony do kosztów podatkowych. Sporne wydatki na reklamę niepubliczną co do zasady mogły być zaliczone do takich kosztów, a to wystarczy, aby można było skorzystać z odliczenia. Wprowadzone limity kwotowe ograniczające wysokość kosztów z tego tytułu nie mają dla celów VAT żadnego znaczenia. WSA wskazał ponadto, że art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT narusza wynikającą z VI dyrektywy zasadę neutralności podatku VAT.

Ten pogląd podzielił także NSA, oddalając skargę kasacyjną. Orzekł, że prawo do odliczenia VAT od nabytych towarów i usług nie jest ograniczone na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT z tego względu, że poniesione wydatki nie mogły być w pełni zaliczone do kosztów podatkowych. NSA stanął na stanowisku, że sporny przepis jest zgodny z prawem wspólnotowym, w szczególności z klauzulą stałości.

[ramka][b]Komentuje Bartosz Barański, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

NSA poruszył dwie kwestie: możliwości odliczenia VAT od wydatków, które co do zasady są kosztem podatkowym, oraz, co ważniejsze, zgodności art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT z prawem wspólnotowym.

Odnosząc się do pierwszej kwestii, należy w pełni podzielić zaprezentowane przez sąd stanowisko. Wykładnia wspomnianego przepisu powinna bowiem prowadzić do wniosku, że dla powstania prawa do odliczenia VAT wystarczy sama możliwość zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów podatkowych. Nie jest natomiast istotne, że ustawy o podatkach dochodowych w jakiś sposób ograniczają wysokość takich kosztów. Organy podatkowe, niestety, ciągle nie podzielają takiego stanowiska, choć utrwaliło się już ono w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Druga kwestia budzi natomiast znaczne wątpliwości. Sporny przepis odmawiał podatnikom, do czasu jego uchylenia (1 grudnia 2008 r.), prawa do odliczenia VAT od wydatków, które ze swej istoty nie stanowiły kosztów podatkowych (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT i art. 23 ust. 1 ustawy o PIT). Takie ograniczenie co do zasady należy uznać za sprzeczne z wynikającą z prawa wspólnotowego zasadą neutralności VAT. Niemniej, jak przyjął NSA, Polska była upoważniona, na podstawie art. 17 ust. 6 VI dyrektywy, do utrzymania ograniczeń prawa do odliczenia, które obowiązywały przed dniem akcesji (klauzula stałości „stand still”). A wyłączenie takie przewidywała w art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawa o VAT z 1993 r.

Należy jednak zauważyć, że możliwość utrzymania wyłączeń z prawa do odliczenia VAT nie jest nieograniczona. Jak wskazał[b] ETS w wyroku C-305/97[/b], mogą one dotyczyć jedynie konkretnych towarów bądź usług. Art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, uzależniając odliczenie od możliwości zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych, takiego warunku nie spełnia. Oznacza to, że Polska straciła prawo do utrzymania w mocy tego przepisu w dniu przystąpienia do Unii Europejskiej. Takie stanowisko potwierdzają [b]wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Warszawie, III SA/Wa 173/08)[/b].

NSA w najbliższym czasie będzie jeszcze nie raz rozstrzygał o zgodności tego ograniczenia z prawem wspólnotowym. Powinno to doprowadzić do ujednolicenia stanowiska sądów administracyjnych.[/ramka]