Państwa Unii Europejskiej nie mogą ograniczać prawa do odliczania VAT

Obowiązująca do 1 grudnia 2008 r. zasada, że podatnicy nie mogą odliczać VAT zawartego w wydatkach, które nie są kosztem uzyskania przychodów, była zgodna z prawem UE

Publikacja: 12.06.2009 07:28

Państwa Unii Europejskiej nie mogą ograniczać prawa do odliczania VAT

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

[b]Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 czerwca 2009 r. (sygn. III SA/Wa 329/09). [/b]Uznał on, że podatnicy nie mieli prawa odliczać VAT od wydatków na reprezentację.

Sprawa była efektem wniosku o interpretację złożonego przez firmę Ambra SA. Dotyczył on uchylonego od 1 grudnia 2008 r. art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się do nabywanych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem były sytuacje, w których niemożność zakwalifikowania tych wydatków do kosztów pozostawała w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Zdaniem spółki polski ustawodawca nie miał prawa wprowadzić tego typu ograniczenia. Dlatego mogła odliczać VAT od wydatków na reprezentację, mimo że od 1 stycznia 2007 r. zostały one całkowicie wykluczone z kosztów podatkowych (wcześniej mogły być uwzględniane do wysokości 0,25 proc. przychodów). Ambra wyjaśniła więc, że zamierza skorygować deklaracje, odpowiednio podwyższając VAT naliczony.

Powołała się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, zgodnie z którym ograniczenie prawa do odliczenia może dotyczyć konkretnej kategorii towarów lub usług. Jej zdaniem polskie przepisy nie spełniają tego kryterium. Jednocześnie w tej sytuacji nie można stosować bezpośrednio art. 176 dyrektywy w sprawie VAT, w myśl którego odliczenie VAT nie obejmuje kosztów, które nie są ściśle związane z działalnością gospodarczą, takich jak wydatki na artykuły luksusowe, rozrywkowe lub reprezentacyjne.

Izba Skarbowa w Warszawie nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Jej zdaniem ograniczenie zawarte w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT było zgodne z prawem europejskim. Wskazała, że nie jest możliwe odliczanie przez podatnika VAT naliczonego wprost na podstawie dyrektywy w sprawie VAT, zwłaszcza że w przewidzianym trybie nie stwierdzono niezgodności polskiej ustawy z prawem UE.

Sprawa trafiła do sądu. Ten uchylił interpretację. Zrobił to jednak tylko dlatego, że IS nie odniosła się do zmiany przepisów o podatku dochodowym, która od 1 stycznia 2007 r. wykluczyła z kosztów uzyskania przychodów wydatki na reprezentację. Zdaniem sądu art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT był bowiem zgodny z dyrektywą. To dlatego, że tego typu ograniczenie istniało w starej ustawie o VAT. Nie została więc naruszona klauzula stand still, która zabrania państwom członkowskim wprowadzać dodatkowe ograniczenia w odliczaniu VAT. Sąd wskazał, że dyrektywa wprost wymienia wydatki na reprezentację jako przykład kosztów, od których nie można odliczać VAT.

Orzecznictwo jest rozbieżne. [b]W wyroku z 30 kwietnia 2008 r. (sygn. III SA/Wa 173/08) ten sam WSA w Warszawie uznał[/b], że art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT jest niezgodny z prawem wspólnotowym. Wtedy argumentował, że wszelkie odstępstwa od zasad wynikających z dyrektyw w przepisach krajowych muszą być tak precyzyjnie skonstruowane, aby osiągały swój cel, wypaczając w jak najmniejszym stopniu funkcjonowanie systemu VAT.

[b]Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 2 czerwca 2009 r. (sygn. III SA/Wa 329/09). [/b]Uznał on, że podatnicy nie mieli prawa odliczać VAT od wydatków na reprezentację.

Sprawa była efektem wniosku o interpretację złożonego przez firmę Ambra SA. Dotyczył on uchylonego od 1 grudnia 2008 r. art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się do nabywanych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem były sytuacje, w których niemożność zakwalifikowania tych wydatków do kosztów pozostawała w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr