Cesja umowy leasingu i prawo do odliczenia podatku

Cesjonariusz umowy leasingu może odliczyć VAT z faktur dokumentujących zwrot kosztów poniesionych przez cedenta w związku z zawarciem tej umowy

Aktualizacja: 13.07.2009 07:45 Publikacja: 13.07.2009 07:00

Cesja umowy leasingu i prawo do odliczenia podatku

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek Dominik Pisarek

Red

[b]Tak orzekł WSA w Lublinie 22 maja 2009 r. (I SA/Lu 92/09).[/b]

Podatnik zawarł ze spółką X umowę przyrzeczenia, na mocy której spółka X zobowiązała się przekazać mu swoje umowy leasingu samochodów ciężarowych, w zamian za co podatnik zobowiązał się zwrócić jej koszty poniesione w związku z zawarciem tych umów (raty leasingowe, opłaty wstępne, czynsze inicjalne).

Podatnik wypłacił spółce X umówioną kwotę, co zostało udokumentowane fakturami VAT, będącymi podstawą do odliczenia przez niego podatku naliczonego. Następnie podatnik scedował swą wierzytelność i przelał na inną osobę wszystkie prawa i zobowiązania wynikające z umów leasingowych.

W trakcie kontroli organy podatkowe uznały, że wypłacone przez podatnika kwoty nie były poniesione w celu uzyskania przychodu, gdyż dotyczyły wydatków poniesionych w okresie, gdy podatnik nie korzystał z leasingowanych samochodów.

Tym samym podatnik nie miał prawa do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez spółkę X, gdyż stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym przed 1 grudnia 2008 r.) obniżenia podatku należnego nie stosuje się do nabywanych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Sprawa trafiła do WSA. Sąd uchylił decyzje organów podatkowych. Stwierdził, że charakter wydatków poniesionych przez skarżącego z tytułu cesji praw z umów leasingowych wskazuje na to, że poniesione zostały w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej i w bezpośrednim związku z tą działalnością. [b]Przedmioty umów leasingowych zostały wydane skarżącemu, który prawo do ich używania nabył w celu wykorzystywania ich w prowadzonej działalności opodatkowanej i w działalności tej je wykorzystywał. Należy więc uznać, że wydatki zostały poniesione w celu uzyskania przychodu.[/b] Tym samym nie można odmówić podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach wystawionych przez spółkę X.

[i]—Benedykt Rubak, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Dominika Ramirez-Wołkiewicz, starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Orzeczenie WSA w Lublinie dotyczy cesji umów leasingu, tj. przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umów leasingu na nowego korzystającego oraz możliwości odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących zwrot wydatków poniesionych przez dotychczasowego korzystającego w związku z zawarciem scedowanej umowy leasingu.

Skutki podatkowe cesji umów leasingu nie zostały wprost uregulowane ani w przepisach ustaw o podatkach dochodowych, ani w przepisach ustawy o VAT. W związku z tym powstają problemy interpretacyjne.

Przykładowo, w świetle ostatnio wydawanych interpretacji podatkowych, w przypadku cesji umów leasingu należy na nowo badać, czy spełniają warunki dla umów leasingu określone w ustawach o podatkach dochodowych.

Inna wątpliwa kwestia to, według organów podatkowych, możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych kwoty wypłaconej z tytułu cesji dotychczasowemu korzystającemu.

Komentowane orzeczenie porusza jeszcze inny problem, odpowiada bowiem na pytanie, czy możliwe jest odliczenie VAT naliczonego wynikającego z faktury wystawionej z tytułu cesji.

Należy zgodzić się z WSA w Lublinie, że podatnik miał prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z tym, że zostały na niego scedowane umowy leasingu.

Po pierwsze, wydatki te mogły – moim zdaniem – stanowić koszt uzyskania przychodów nowego korzystającego. Dlatego organy podatkowe nie mogły odmówić podatnikowi prawa do odliczenia VAT naliczonego na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Po drugie, wydatki te zostały poniesione w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnika i w związku z tą działalnością. Po trzecie, organy podatkowe w tej sprawie pominęły nakaz prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego.

Zdaniem WSA w Lublinie najważniejszą cechą podatku od wartości dodanej jest zasada neutralności tego podatku dla podatników, tj. umożliwienie podatnikowi obniżenia podatku należnego o zapłacony przy nabyciu towarów i usług związanych z działalnością gospodarczą. W związku z tym przepisy krajowe nie mogą wymagać spełnienia przez podatnika dodatkowych warunków w celu uzyskania zwrotu podatku.

W konsekwencji odniesienie się przez organy podatkowe wyłącznie do językowej wykładni art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do końca listopada 2008 r.) jest niezgodne z funkcjami i celami regulacji wspólnotowej stanowiącej podstawowy punkt odniesienia dla wykładni prawa krajowego.[/ramka]