Inwestycja w udziały musi być opodatkowana

Fundacja, która lokuje swój dochód w spółce z o.o., nie ma prawa do zwolnienia go z CIT, nawet jeśli sama nie prowadzi działalności gospodarczej

Aktualizacja: 11.08.2009 07:41 Publikacja: 11.08.2009 07:21

Inwestycja w udziały musi być opodatkowana

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys

[b]Tak wynika z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 sierpnia 2009 r.(sygn. II FPS 4/09)[/b].

Spór dotyczył rozliczenia fundacji Salwator, która nie zapłaciła CIT od swojego dochodu. Fiskus uznał, że powinna to zrobić, ponieważ wydała go na nabycie udziałów w spółce z o.o. prowadzącej działalność gospodarczą. Nie jest to równoznaczne z przeznaczeniem na cele wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, co uprawnia do zwolnienia.

[srodtytul]Pomnażanie kapitału[/srodtytul]

– Nie prowadzimy działalności gospodarczej, a zakup udziałów związany jest z celami statutowymi – argumentowała fundacja w sporze z organami podatkowymi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał jej rację. Podkreślił, że dopuszczalne jest wydatkowanie dochodów w sposób służący akumulacji kapitału i jego pomnożeniu, w celu późniejszego wykorzystania na cele związane np. z działalnością dobroczynną. Jego zdaniem nabycie udziałów w spółce z o.o. nie jest tożsame z nabyciem akcji, jednakże różnice nie są istotne z punktu widzenia prawa podatkowego.

Po kasacji Izby Skarbowej sprawa trafiła do składu siedmiu sędziów NSA. Kwestia opodatkowania dochodów fundacji i stowarzyszeń, lokowanych w przedsięwzięcia niezwiązane bezpośrednio z celami statutowymi, budzi bowiem spore wątpliwości zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie.

[srodtytul]Na jakie cele wydano dochód[/srodtytul]

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT nie płacą podatku organizacje, które spełniają dwa warunki:

- ich celem statutowym jest m.in. działalność naukowa, kulturalna, w zakresie ochrony środowiska, pomocy społecznej, kultury fizycznej i sportu, dobroczynności,

- na te cele przeznaczają swoje dochody.

Zwolnienie to jest zachętą do działań społecznie użytecznych. Ma zastosowanie, jeśli dochód jest przeznaczony i – bez względu na termin – wydatkowany na cele statutowe. Jak podkreślił NSA we wczorajszym rozstrzygnięciu, oznacza to, że nie wystarczy samo przeznaczenie dochodu na działania statutowe, trzeba go jeszcze na ten cel wydatkować. Może to jednak nastąpić później, gdyż ustawodawca nie wprowadził tu żadnego terminu.

Lokowanie dochodu np. w papiery wartościowe nie jest natomiast ostatecznym wydatkowaniem. Taka forma inwestycji nie prowadzi do definitywnej zmiany przeznaczenia dochodu.

[srodtytul]Zamknięty katalog[/srodtytul]

Ustawodawca ściśle jednak określił, jakie formy lokowania dochodu nie powodują utraty prawa do zwolnienia. Katalog zawarty w art. 17 ust. 1e ustawy o CIT obejmuje m.in. nabycie:

- obligacji Skarbu Państwa oraz wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

- bonów skarbowych,

- papierów wartościowych lub niebędących nimi instrumentów finansowych (pod określonymi warunkami),

- jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych.

Zdaniem NSA ten przepis ogranicza zakres pojęcia „lokowanie dochodów”. Nie ma tutaj wydatków na nabycie udziałów w spółce z o.o. Taka inwestycja nie jest natomiast tożsama z nabyciem papierów wartościowych. Reasumując, przekazanie dochodu na udziały w spółce z o.o. powoduje, że fundacja musi go opodatkować. Nie przysługuje jej bowiem zwolnienie.

[ramka][b]Komentuje Adam Mariański, adwokat w kancelarii Brzezińska, Narolski, Mariański[/b]

Fundacje i stowarzyszenia mogą bez obawy o utratę zwolnienia lokować swoje dochody przed wydaniem na cele statutowe w inwestycje zapewniające pomnażanie kapitału. Jednak tylko w formach wymienionych w art. 17 ust. 1e ustawy o CIT, np. w papiery wartościowe. Nie ma tam wydatków na nabycie udziałów w spółce z o.o., co słusznie podkreślił NSA we wczorajszej uchwale. Nie ma tam jednak też zwykłej lokaty pieniędzy na rachunku bankowym. Jeśli więc podejdziemy literalnie do tej regulacji, to może się okazać, że fundacja wpłacająca pieniądze na konto powinna je opodatkować. Na pewno nie o to chodziło ustawodawcy i na szczęście urzędy skarbowe nie wymagają, aby od takich dochodów płacić podatek.[/ramka]

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora [mail=p.wojtasik@rp.pl]p.wojtasik@rp.pl[/mail]

Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr