Prowadzisz działalność, nawet jeśli o tym nie wiesz

Fiskus może uznać za przedsiębiorcę osobę handlującą nieruchomościami, mimo że nie zarejestrowała się w ewidencji

Aktualizacja: 03.09.2009 07:55 Publikacja: 03.09.2009 06:30

Prowadzisz działalność, nawet jeśli o tym nie wiesz

Foto: www.sxc.hu, Tory Byrne TB Tory Byrne

Przekonał się o tym podatnik, który sprzedał ich kilkanaście. To działalność gospodarcza – uznał urząd, a sąd przyznał mu rację ([b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 28 lipca 2009 r., I SA/Gl 914/08[/b]).

[srodtytul]Formalności nie decydują [/srodtytul]

Po czym poznać, że prowadzimy działalność? Po tym, że działamy w sposób zorganizowany, ciągły i kierujemy się chęcią zysku. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy. W orzecznictwie sądowym często podkreśla się, że o kwalifikacji wykonywanych czynności jako działalności gospodarczej nie decydują tylko formalne przesłanki. Podatnik może więc prowadzić działalność gospodarczą niezależnie od tego, czy dopełnił obowiązków z nią związanych (rejestracja w urzędzie).

Tak też było w sprawie rozstrzygniętej przez gliwicki WSA. Podatnik sprzedał nieruchomość, a ponieważ spełniał warunki uprawniające do skorzystania ze zwolnienia, nie zapłacił podatku. Urząd uznał jednak, że transakcja powinna być rozliczona w ramach działalności gospodarczej. Okazało się bowiem, że podatnik sprzedawał nieruchomości dość regularnie (m.in. zbył cztery domy w stanie surowym, trzy w stanie do remontu i pięć niezabudowanych działek). Zdaniem fiskusa zakup i sprzedaż nieruchomości to klasyczna działalność gospodarcza.

[srodtytul]Przedsiębiorca mimo woli [/srodtytul]

Podatnikowi nie pomogła skarga do sądu. WSA przypomniał, że działalność gospodarcza to czynności, które są wykonywane:

- w celu osiągnięcia dochodu (nawet gdy w danym okresie przynoszą straty),

- w sposób ciągły (istotny jest zamiar powtarzalności wykonywania określonych czynności),

- w sposób zorganizowany (podejmowane działania są podporządkowane określonym regułom, normom i służą osiągnięciu celu gospodarczego).

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że te warunki zostały spełnione. Jak czytamy w wyroku, działania podatnika „miały charakter zawodowy, podejmowane były cyklicznie, a racjonalność gospodarowania przejawiająca się efektami ekonomicznymi świadczy o gospodarczym charakterze prowadzonej działalności w postaci obrotu, z zyskiem, nieruchomościami”.

Sąd podkreślił ponadto: „Sprawą drugorzędną jest to, że osoba prowadząca taką działalność nie zarejestrowała się w odpowiednim organie. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego jak działalność tę ocenia prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z tą działalnością związanych, czy też nie”.

[srodtytul]Duża skala i zyski [/srodtytul]

Podobnie było w sporze, który doszedł do WSA w Olsztynie ([b]wyrok z 25 czerwca 2008 r., I SA/Ol 201/08[/b]). Małżonkowie w ciągu dwóch lat sprzedali 33 działki (zabudowane i pod zabudowę). Fiskus uznał więc, że prowadzili działalność w zakresie obrotu nieruchomościami i określił zaległy podatek wraz z odsetkami.

Jak argumentowały organy podatkowe: „czynności polegające na wielokrotnym zawieraniu umów sprzedaży nieruchomości z zyskiem są – ze względu na przedmiot, skalę przedsięwzięcia, zawodowy i powtarzalny charakter działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym – działalnością gospodarczą, stanowiącą źródło przychodu, określone w art. 10 ust. 1 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E3DA7E9E8B7F0E101D7212AFDABCAF76?id=80474]ustawy o PIT[/link]”.

Zdaniem fiskusa potwierdzają to m.in. następujące okoliczności:

- podział gruntów,

- uzbrojenie terenu pod zabudowę mieszkalną (wykonanie sieci wodociągowej z przyłączami i kanalizacji sanitarnej oraz przyłączenie do sieci energetycznej),

- podejmowanie czynności zmierzających do rozpoczęcia budowy domów jednorodzinnych (m.in. wystąpienie do urzędu gminy z wnioskami o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu),

- oferta sprzedaży działek (ogłoszenia w gazecie),

- proponowanie budowy domów na sprzedanych działkach (potwierdzają to zeznania osób, które kupiły grunty).

Podsumowując, „profesjonalny charakter działań na rynku nieruchomości świadczy o prowadzeniu w tym zakresie działalności gospodarczej”.

[srodtytul]Profesjonalizm i dobra organizacja [/srodtytul]

Podobnie ocenił okoliczności tej sprawy olsztyński WSA. Podkreślił, że przychody są kwalifikowane do źródła „działalność gospodarcza” w oparciu o „ilość zbywanych nieruchomości, podejmowane przez podatnika działania dla zwiększenia ich wartości a także inne, związane z organizacją sprzedaży”. Organy podatkowe prawidłowo więc oceniły materiał dowodowy. Sprzedaż działek w sposób ciągły i zorganizowany nie jest bowiem zaspokajaniem zwykłych potrzeb podatnika bądź zwykłym gospodarowaniem swoim mieniem. Podejmowane przez niego czynności potwierdzają zawodowy i profesjonalny charakter działań.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: matematyka. Rozwiązania eksperta WSiP
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr