Koniec rozbieżności w orzeczeniach

Tak orzekł [b]Trybunał Konstytucyjny 21 lipca 2010 r. (sygn. SK 21/08)[/b] po wcześniejszym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym dwóch skarg konstytucyjnych małżonków – Marii i Gabriela Rokickich.

[srodtytul]W obronie praw i wolności[/srodtytul]

Chodzi o art. 72 § 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0225AF77B5195717149C68B4C8674B19?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] w brzmieniu obowiązującym do 4 czerwca 2001 r., który nie przewidywał oprocentowania odsetek za zwłokę zapłaconych od nieistniejącej zaległości podatkowej. W efekcie fiskus zwracał tylko nadpłatę z odsetkami, ale te odsetki od zaległości już bez oprocentowania.

Skarżący twierdzili, że ten sposób naruszał zasady Konstytucyjne zapisane w art. 77 ust. 1, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 31 ust. 3 w zw. z art. 2 konstytucji RP. Wczoraj dowiedzieli się, że mieli rację.

Co ciekawe, wątpliwości co do tego, że zaskarżony przepis jest niezgodny z ustawą zasadniczą, miał nie tylko Trybunał. Zgodne co do tego były wszystkie strony postępowania, w tym prokurator generalny i marszałek Sejmu.

Tylko minister finansów, który nie był zresztą stroną postępowania, w piśmie do Trybunału przyznał, że przepis budził wątpliwości interpretacyjne, ale według niego problem tkwił nie w treści przepisu, lecz w niewłaściwej interpretacji dokonanej przez [b]Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 1018/06)[/b]. Sąd ten uchylił bowiem w całości korzystny dla podatników [b]wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (sygn. I SA/Po 827/04)[/b]. Uznał, że przepisy nie pozwalały na traktowanie odsetek za zwłokę jako elementu nadpłaty.

Jak wyjaśniła sędzia sprawozdawca Teresa Liszcz, Trybunał zbadał orzecznictwo sądów administracyjnych (także NSA) oparte na niekonstytucyjnym przepisie, żeby ustalić, czy wina leżała po stronie przepisu czy jego niewłaściwej interpretacji, tak jak sugerował minister finansów. Analiza wykazała istnienie krańcowo różnych wyroków.

– [b]Jest kilkanaście wyroków, w których sądy orzekały, iż odsetki nie podlegają oprocentowaniu. Druga grupa rozstrzygnięć, i to zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i NSA, prezentowała pogląd przeciwny[/b] – powiedziała sędzia Teresa Liszcz, przedstawiając uzasadnienie wyroku.

I dodała: – W ocenie Trybunału Konstytucyjnego wobec tak wyraźnych rozbieżności w orzecznictwie uzasadnione jest merytoryczne rozstrzygnięcie, ponieważ obywatel nie może być ofiarą nieprzewidywalnych wyroków.

Co więcej, w ocenie Trybunału za słusznością argumentów skarżących przemawia także fakt, iż przepis ten został zmieniony od 5 czerwca 2001 r. Odtąd art. 72 § 3 stanowi, iż na równi z nadpłatą traktowane są wpłacone przez podatnika odsetki od zaległości podatkowej.

Trybunał nie miał także wątpliwości, że [b]zwrot odsetek za zwłokę od nieistniejącej zaległości z oprocentowaniem pełni funkcję odszkodowawczą po stracie, jaką poniósł podatnik w związku z nieprawidłową decyzją fiskusa[/b].

W tym konkretnym przypadku, według Trybunału, szkoda polegała na niemożności odniesienia korzyści, możliwej, gdyby skarżący obracali środkami finansowymi, które zapłacili z powodu nieistniejącej zaległości podatkowej.

[srodtytul]Sprawiedliwość po latach[/srodtytul]

Dziesięć lat zajęła przedsiębiorczym małżonkom walka o sprawiedliwość (sprawa rozpoczęła się w lipcu 1997 r. od decyzji naczelnika urzędu skarbowego, w której określił on podatek dochodowy za 1995 r.). W tym czasie przeszli różne szczeble organów podatkowych i instancje w sądach.

– To bardzo ograniczyło możliwości działania i odbudowy firmy. W tym czasie bardzo dużo dowiedzieliśmy się o systemie prawnym, w jakim funkcjonujemy – powiedział dziennikarzom po ogłoszeniu wyroku przez Trybunał Gabriel Rokicki. I dodał: – Czujemy się ofiarami urzędników z poznańskiej Izby Skarbowej.

– Po tym wyroku mój klient będzie mógł odzyskać wpłacone pieniądze z należną rekompensatą – powiedział Ireneusz Krawczyk, radca prawny, partner w kancelarii Ożóg i Wspólnicy, który reprezentował podatników przed Trybunałem. Zaraz jednak uspokaja: – Budżet nie przewróci się od tych kwot.

Według Ireneusza Krawczyka teraz także inne osoby będą mogły korzystać z uporu i determinacji Gabriela Rokickiego.