Jak prawidłowo rozliczyć dochód z akcji

[b]Tak orzekł NSA 19 listopada 2010 r. (II FSK 1297/09).[/b]

Spółka, będąca komplementariuszem spółki komandytowo-akcyjnej (dalej SKA), planowała nabycie jej akcji. We wniosku o pisemną interpretację przepisów podatkowych pytała, na jakich zasadach będą opodatkowane dochody z udziału w zyskach SKA w części przypadającej na akcje.

Jej zdaniem akcjonariusz SKA nie płaci zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstaje wyłącznie w odniesieniu do dywidendy wypłacanej akcjonariuszowi na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym, wskazując, że dochody wspólników osiągane w ramach SKA podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link], niezależnie od statusu prawnego danego wspólnika.

Wynika stąd, że spółka powinna proporcjonalnie rozliczać dochody i straty spółki osobowej, stosownie do wielkości posiadanego udziału. [b]WSA w Gliwicach, do którego spółka zaskarżyła interpretację, uznał, że jest ona prawidłowa (wyrok z 23 marca 2009 r., I SA/Gl 1032/08).[/b]

Spółka złożyła skargę kasacyjną.

NSA zgodził się z fiskusem i stwierdził, że treść art. 5 ustawy o CIT jednoznacznie wskazuje, że [b]przychody i koszty z tytułu posiadanych akcji w SKA będą opodatkowane stosownie do udziału w zyskach, który w SKA jest ustalany według udziału wspólnika w kapitale podstawowym. Dochody z udziału w SKA należy łączyć z przychodami z innych tytułów.[/b]

Ponadto na podatniku ciąży obowiązek przewidziany w art. 25 ust. 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym podatnicy zobowiązani są wpłacać zaliczki miesięczne.

NSA podkreślił, że [b]pod względem podatkowym sytuacja prawna podatnika będącego komplementariuszem jest zrównana z sytuacją akcjonariusza[/b].

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Michał Bochowicz, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Komentowane orzeczenie wpisuje się w prowadzony od kilku lat spór dotyczący kwalifikacji dla celów podatkowych dochodów osiąganych przez akcjonariuszy SKA.

Odnosi się on m.in. do ustalenia momentu osiągania dochodów przez akcjonariuszy w formie dywidendy oraz do obowiązku uiszczania zaliczek w związku z uczestnictwem w takiej spółce. Dla przypomnienia SKA jest spółką osobową prawa handlowego, transparentną dla celów CIT (jej dochody opodatkowane są na poziomie wspólników).

Co wyróżnia SKA od innych spółek osobowych, to podział wspólników uczestniczących w spółce na dwie grupy: komplementariuszy i akcjonariuszy. Jeśli chodzi o akcjonariuszy, wskazać można, że nie ponoszą oni odpowiedzialności za zobowiązania SKA, a ich prawo do udziału w zyskach spółki ogranicza się do prawa do dywidendy na zasadach obowiązujących w spółkach akcyjnych (art. 126 § 1 pkt 2 w zw. z art. 348 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link]).

W konsekwencji dopiero podjęcie odpowiedniej uchwały przez walne zgromadzenie w trybie przewidzianym w art. 348 kodeksu powoduje, że nieskonkretyzowane prawo do dywidendy akcjonariusza przeistacza się w roszczenie o określoną kwotę.

Organy podatkowe niezmiennie stoją na stanowisku, że skoro ustawodawca nie różnicuje pozycji prawnej akcjonariuszy SKA w ustawie o CIT, powinni oni proporcjonalnie rozliczać dochody i straty spółki osobowej w ciągu całego roku podatkowego[b] (por. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 września 2010 r., ILPB3/423-495/10-2/MM)[/b].

Logikę tę przyjął NSA w komentowanym orzeczeniu.