Ulepszeń nie trzeba niszczyć by odpisać w koszty

[b]Tak wynika z wyroku WSA w Krakowie z 21 stycznia 2011. (I SA/Kr 1596/10). [/b]

Spółka prowadzi sieć marketów w wynajmowanych lokalach, w których po zawarciu umowy najmu wykonuje prace adaptacyjne. Dla celów podatkowych traktuje je jako inwestycje w obcym środku trwałym.

Zaadaptowane przez spółkę lokale są przez nią użytkowane przez wiele lat, ale z różnych przyczyn spółka może rozwiązać umowę najmu, zanim zamortyzuje całą wartość początkową poniesionych nakładów (inwestycji w obcym środku trwałym). W przypadku rozwiązania umowy najmu spółka nie przywraca lokali do stanu pierwotnego. Pozostawione inwestycje nie mają wartości ani dla niej, ani dla wynajmującego czy nowego nabywcy.

We wniosku o interpretację przepisów podatkowych pytała, czy będzie uprawniona, w momencie rozwiązania umowy najmu, do uznania za koszt podatkowy niezamortyzowanej wartości początkowej inwestycji w obcym środku trwałym. Jej zdaniem tak, bo nie zostały spełnione przesłanki negatywne z art. 16 ust. 1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2054poz%20654.asp]ustawy o CIT[/link].

Organ podatkowy nie zgodził się z tym, twierdząc, że podstawą do zaliczenia wspomnianej wartości do kosztów jest fizyczna likwidacja. Spółka stojąc na stanowisku, że pozostawienie efektów prac adaptacyjnych innemu podmiotowi nie eliminuje możliwości potrącenia kosztów, wniosła skargę do WSA.

Podczas rozprawy pełnomocnik spółki podkreślił, że ta ma prawo uznać sporne wydatki za koszty podatkowe, jeżeli wykaże ich związek przyczynowo-skutkowy z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma wpływ na możliwość powstania przychodu.

Sąd uchylił interpretację, stwierdzając, że [b]likwidacja inwestycji związana jest z uniknięciem strat. Istnieje więc wspomniany związek przyczynowo-skutkowy[/b].

Podkreślił, że [b]jeżeli likwidacja następuje z przyczyn obiektywnych, niezamortyzowana wartość początkowa takich nakładów będzie kosztem podatkowym, a argumentacja fiskusa o konieczności fizycznej likwidacji jest nie do zaakceptowania[/b].

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową Firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Mariusz Żochowski, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Wydaje się, że w tej sprawie istota sporu tylko pozornie dotyczyła ustalenia, czy likwidacja inwestycji w obcym środku trwałym może być podstawą do zaliczenia niezamortyzowanej jej części do kosztów podatkowych. Zasadnicza rozbieżność między stanowiskiem podatnika a władz podatkowych dotyczyła bowiem tego, w jaki sposób likwidacja ta powinna być przeprowadzona.

Analizując istotę likwidacji jako procesu gospodarczego, należy przyjąć, że powinna być ona działaniem nieodwracalnym i trwałym. Niemniej nie musi to oznaczać, że działanie takie ma polegać tylko na fizycznej likwidacji.

Żaden przepis prawa podatkowego nie wskazuje bowiem na konieczność przeprowadzenia fizycznej likwidacji inwestycji w obcym środku trwałym w celu zaliczenia niezamortyzowanej jej części w ciężar kosztów podatkowych.

Władze podatkowe na ogół prezentują odmienny pogląd, wskazując, że likwidacja powinna być rozumiana wyłącznie jako fizyczne unicestwienie. Tego stanowiska nie podzielają jednak składy orzekające sądów administracyjnych, które opowiadają się za szerokim rozumieniem tego pojęcia.

Należy przez to rozumieć także usunięcie z ewidencji, definitywne zaprzestanie korzystania czy też pozostawienie do dyspozycji innego podmiotu [b](por. wyrok NSA z 4 listopada 2008 r., II FSK 1035/07 - więcej w artykule [link=http://www.rp.pl/artykul/223627.html]"Zwracając niezamortyzowany lokal, zaliczasz stratę do kosztów"[/link], wyrok WSA w Krakowie z 29 września 2005 r., I SA/Kr 2032/02). [/b]

Fizyczne unicestwienie elementów inwestycji wiąże się co do zasady z poniesieniem dodatkowych kosztów. Zgodnie z wykładnią celowościową trudno uznać, że racjonalny ustawodawca doprowadził do sytuacji, w której zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej inwestycji w obcym środku trwałym byłoby uzależnione od poniesienia dodatkowych wydatków związanych z usunięciem jej elementów, np. wykonanych adaptacji.

Ponoszenie dodatkowych kosztów w takim wypadku byłoby nieuzasadnione. Powodowałoby bowiem powiększenie już poniesionej straty. Dlatego też – jak wskazano również w komentowanym wyroku – argumentacja o konieczności fizycznej likwidacji jest nie do zaakceptowania.