Jak opodatkować dywidendę ze spółki komandytowo-akcyjnej

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyrokach z 23 lutego 2011 r. (I SA/ Wr 39/10, I SA/Wr 40/10)

uznał, że należy traktować je jako dochód z działalności gospodarczej, a nie z kapitałów pieniężnych.

W obu sprawach spór dotyczył interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawcy wyjaśnili, że są wspólnikami w spółce komandytowej i zamierzają przekształcić ją w spółkę komandytowo-akcyjną (SKA).

Skutkiem tego nabędą prawo do uczestnictwa w zysku SKA, o którym mowa w  art. 147 § 1 kodeksu spółek handlowych, a także zaliczek na poczet udziału w zysku spółki.

Pytali, czy dochody uzyskane przez akcjonariusza SKA z tytułu dywidendy są dochodami z kapitałów pieniężnych zgodnie z  art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z  art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, a tym samym podlegają 19-proc. zryczałtowanemu podatkowi w  momencie faktycznej wypłaty dywidendy, stosownie do art.  30a ust. 1 pkt 4 ustawy?

Ich zdaniem tak. Udział akcjonariusza w SKA jest formą inwestycji kapitałowej (podobnie lokata w fundusze inwestycyjne, akcje lub udziały spółek kapitałowych), a nie przejawem aktywności gospodarczej. Akcje tej spółki mogą mieć charakter zarówno akcji imiennych, jak i na okaziciela, a dodatkowo mogą być przedmiotem publicznego obrotu.

Wskazywali również, że to komplementariusz pełni funkcję wspólnika aktywnego prowadzącego przedsiębiorstwo spółki, prowadzi działalność gospodarczą. Natomiast akcjonariusz jest wspólnikiem pasywnym, który nawet nie może reprezentować spółki.

W konsekwencji dochody akcjonariusza SKA z dywidend tej spółki nie powinny być klasyfikowane jako dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 5b ust. 2 ustawy o PIT oraz art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy.

Na poparcie tego swojego stanowiska wskazali na wyrok WSA w Krakowie z 20 grudnia 2007 r. (I SA/Kr 1181/07), który powołując się na art. 115 § 1 ordynacji podatkowej (gdzie akcjonariusz SKA nie jest zaliczany do kręgu osób trzecich odpowiadających całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką i z pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki), stwierdził, że „w systemie prawa podatkowego ustawodawca dostrzegł kapitałowy charakter aktywności gospodarczej akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej i potraktował go tak jak udziałowców i akcjonariuszy w spółkach kapitałowych”.

Powołali również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 grudnia 2009 r. (II FSK  1097/08), w ocenie którego również na gruncie ustawy o PIT dochód akcjonariusza SKA powinien być opodatkowany na zasadach przewidzianych dla przychodów z kapitałów pieniężnych.

Jednocześnie, wskazując orzeczenia WSA we Wrocławiu z 22 lipca 2009 r. (I SA/Wr  1065/09) i WSA w  Warszawie z 5 marca 2010 r. (III SA/Wa  1626/09), podnieśli, że akcjonariusz SKA będzie opodatkowany dopiero z chwilą wypłaty dywidendy (według metody kasowej). Nie będzie tu obowiązku obliczenia i zapłaty zaliczki w trakcie roku podatkowego, zgodnie art. 44 ust. 1 i 3 ustawy o PIT.

Wspólnicy na poparcie swoich argumentów wskazali też wyrok WSA w Bydgoszczy z 29 grudnia 2009 r. (I SA/Bd  849/09), w którym sąd uznał, że „otrzymaną przez akcjonariusza SKA będącego osobą fizyczną dywidendę należy uznać za przychód z innych źródeł przychodów” (art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT).

Organ podatkowy nie podzielił stanowiska wnioskodawców, podkreślając, że na gruncie prawa podatkowego obowiązki akcjonariusza w SKA kształtowane są odrębnie od obowiązków akcjonariusza w spółce akcyjnej.

Przywołując art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT wskazano, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni.

Tymczasem zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 k.s.h. SKA, podobnie jak spółka jawna, komandytowa czy partnerska, ma charakter osobowy.

Natomiast w myśl art. 5b ust. 2 ustawy o PIT jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, to przychody wspólnika z  udziału w takiej spółce uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, czyli z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W konsekwencji przychody uzyskane przez wspólników SKA (komplementariuszy i akcjonariuszy) z tej spółki są przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej. Przychody te oraz poniesione koszty ich uzyskania podlegają rozliczeniu u jej wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w spółce.

Dlatego też, w stosunku do dochodu uzyskanego przez akcjonariusza SKA z tytułu dywidendy z tej spółki, zastosowanie będzie miał art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

WSA we Wrocławiu nie podzielił argumentów podniesionych przez skarżących. W ustnym uzasadnieniu wskazał, że pomimo istniejących rozbieżności w orzecznictwie sądowym i formułowanych wątpliwości co do uregulowania sytuacji prawnopodatkowej akcjonariusza SKA w przepisach ustawy o PIT związany jest treścią art. 10 ust. 1 pkt 7 oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Przepisy te odnoszą się jednoznacznie do dochodów osób fizycznych ze spółek kapitałowych, a nie osobowych.

Tym samym uczestnictwo osoby fizycznej w SKA czy to jako akcjonariusz, czy jako komplementariusz rodzi po jej stronie takie same skutki, w postaci powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Co do zasad kwalifikowania tego przychodu skład orzekający był jednomyślny, ale w zakresie rozliczania zaliczek na PIT od dywidend akcjonariuszy SKA wniesiono votum separatum. W ocenie sędzi Dagmary Dominik-Ogińskiej po stronie akcjonariusza SKA musi się pojawić przychód należny, który powstaje dopiero wraz z roszczeniem akcjonariusza SKA o wypłatę dywidendy.

Czytaj także: Spółka komandytowo-akcyjna nie potrąci PIT od dywidendy

Więcej informacji:

opodatkowanie dywidend i udziałów w zysku

rozliczenia podatkowe wspólników » spółka komandytowo-akcyjna