Sędziowie: Odpowiedzialność cywilna sędziów za szkody wyrządzone obywatelom

Włoskie przepisy dotyczące odpowiedzialności cywilnej sędziów za szkody wyrządzone jednostkom w związku z naruszeniem prawa Unii są sprzeczne z tym prawem

Publikacja: 24.11.2011 15:00

Sędziowie: Odpowiedzialność cywilna sędziów za szkody wyrządzone obywatelom

Foto: Fotorzepa, Raf Rafał Guz

Wyłączenie albo ograniczenie do przypadków winy umyślnej lub poważnego uchybienia odpowiedzialności państwa jest sprzeczne z ogólną zasadą odpowiedzialności państw członkowskich z tytułu naruszenia prawa Unii przez sąd orzekający w ostatniej instancji - tak orzekł dzisiaj Europejski Trybunał Sprawiedliwości (sygnatura akt C-379/10).

Sprawę wniosła Komisja przeciwko Włochom twierdząc, że włoska ustawa o sposobach naprawienia szkód wyrządzonych w ramach sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz o odpowiedzialności cywilnej sędziów jest niezgodna z orzecznictwem Trybunału.

Zarzuciła ona Włochom całkowite wyłączenie odpowiedzialności państwa za szkody wyrządzone obywatelom, gdy naruszenie wynika z wykładni przepisów prawa lub z oceny dowodów i okoliczności faktycznych dokonanych przez sąd włoski, a także ograniczenie możliwości dochodzenia tej odpowiedzialności tylko do przypadków winy umyślnej lub poważnego uchybienia.

ETS przypomniał, że państwa członkowskie są zobowiązane do naprawienia takiej szkody, jeżeli:

- naruszony przepis prawa stanowi źródło uprawnień dla jednostek,

- naruszenie jest wystarczająco poważne,

- istnieje bezpośredni związek przyczynowy pomiędzy uchybieniem zobowiązaniom ciążącym na państwie a szkodą poniesioną przez jednostkę.

Z dotychczasowego orzecznictwa Trybunału wynika, iż państwo członkowskie ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone jednostkom wskutek oczywistego naruszenia prawa wspólnotowego przez sąd najwyższej instancji. Ponadto odpowiedzialności tej nie można ograniczyć wyłącznie do przypadków naruszenia zasady bezstronności lub poważnego uchybienia sędziego, jeśli ograniczenie to prowadzi do wykluczenia tej odpowiedzialności w innych przypadkach oczywistego naruszenia prawa wspólnotowego. Państwo może zostać pociągnięte do odpowiedzialności również wtedy, gdy oczywiste naruszenie prawa wspólnotowego wynika z interpretacji przepisów prawa lub oceny okoliczności faktycznych i dowodów (wyrok z 13 czerwca 2006 r. sygnatura C-173/03 Traghetti del Mediterraneo).

Ponieważ Włochy nie były w stanie udowodnić, iż uregulowania włoskie są interpretowane przez sądy krajowe jedynie jako ograniczenie, a nie wyłączenie, odpowiedzialności państwa, Trybunał stwierdził, że uregulowania włoskie są sprzeczne z ogólną zasadą odpowiedzialności państw członkowskich z tytułu naruszenia prawa Unii.

Zobacz także:

Prawnicy, doradcy i biegli » Sędziowie i sądy » Sędziowie

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne