Jak wiemy z przekazów medialnych prawnie to chodzi tu o interpretację i stosowanie przepisu art. 47 przepisów wprowadzających w roku 2016 ustawę prawo o prokuraturze. W tym zakresie należy wskazać, że literalnie w tym przepisie brak jest oczywiście wskazania ograniczonego 60 dniowego terminu stosowania tej regulacji. Jednakże należy też podnieść – jak wynika to opinii niewątpliwych autorytetów prawniczych w tym zakresie - że stosowanie takiego 60 dniowego terminu należy wyinterpretować właśnie tak z ogółu przepisów tej ustawy, jak też faktu, że przedmiotowa ustawa wprowadzająca miała charakter incydentalny. Przepisy wprowadzające, uchwalone w 2016 roku bowiem miały określony cel – skuteczne wdrożenie właściwej ówczesnej ustawy o prokuraturze. I to miało miejsce prawie 8 lat temu, w roku 2016. Dlatego nie może ulegać wątpliwości, że dla wszystkich czynności personalnych oraz organizacyjnych związanych z przebudową prokuratury przewidziano wtedy maksymalny termin wynoszący 60 dni od dnia wejścia w życie tych przepisów. W tym także na zastosowanie uprawnień szczególnych – nota bene przysługującym tylko z góry zdefiniowanej grupie osób - określonych w treści art. 47 przepisów wprowadzających prawo o prokuraturze. W związku z powyższym kompetencja Prokuratora Generalnego do wydania decyzji o przywróceniu, w trybie art. 47 przepisów wprowadzających, do służby czynnej prokuratora pozostającego w stanie spoczynku przestała istnieć po upływie 60 dniowego terminu od dnia wejścia w życie przedmiotowej ustawy. A to wejście w życie nastąpiło przypomnijmy 4 marca 2016 roku. Co więcej ewentualne działania podejmowane w trybie art. 47 po tym 60 dniowym okresie pozbawione są więc podstawy prawnej. A w omawianym w mediach przypadku to przywrócenie miało miejsce w lutym 2022 roku, a więc prawie 6 lat po terminie. Powyższą interpretację wzmacnia też wykładnia systemowa.
Resumując, nie może ulegać wątpliwości, że działania Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego znajdują pełne uzasadnienie prawne. Obecnie, po upływie wielu lat od zakończenia obowiązywania tej specjalnej regulacji jakim były przepisy wprowadzające ustawę o prokuraturze z 2016 roku, w tym wspomniany art. 47 „powrót” prokuratora ze stanu spoczynku może wynikać tylko z ogólnych przepisów obowiązujących obecnie, tj. z samej ustawy prawo o prokuraturze np. art. 127 a nie można go przeprowadzać w oparciu o dawne przepisy przejściowe i epizodyczne.
Dr Michał Gabriel-Węglowski, prokurator Prokuratury Regionalnej w Gdańsku
Przeczytałem z uwagą dzisiejsze oświadczenie na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości, dotyczące domniemanej nieprawidłowości powrotu pana Dariusza Barskiego do czynnej służby prokuratorskiej w 2022 r. i w konsekwencji niemożności objęcia wówczas przez niego funkcji Prokuratora Krajowego.
Przyznaję, że mam duży problem ze zrozumieniem opisanej tam wykładni prawnej, z komunikatu MS wynikają dwie główne rzeczy. Po pierwsze, że Prokurator Generalny oparł się na opiniach kilkorga naukowców. Ale nie wskazuje się, co z tych opinii wynika dokładniej, poza finalnym skutkiem. Po drugie, że art. 47 par. 1 i 2 ustawy z 2016 r. - Przepisy wprowadzające Prawo o prokuraturze, na podstawie których pan D. Barski powrócił do służby czynnej w lutym 2022 r., nie obowiązywał już wtedy, gdyż obowiązywał jedynie od 4 marca do 4 maja 2016 r. Komunikat nie jednak wskazuje, skąd ma wynikać taki okres mocy prawnej tego artykułu, a sama ustawa nie była epizodyczna i nie wygasała w jakimś konkretnym terminie. Obowiązuje ona nadal jako akt prawny.
Był i jest natomiast w Przepisach wprowadzających art. 53, który rzeczywiście zakreślał 2-miesięczny termin, liczony od 4 marca 2016 r., ale dotyczył on powołań do pełnienia wówczas różnych funkcji w Prokuraturze, np. szefa prokuratury rejonowej, czy okręgowej. Nie dotyczył zaś powrotu ze stanu spoczynku na stanowisko prokuratora. Czym innym jest zajmowanie stanowiska prokuratora, a czym innym pełnienie funkcji w Prokuraturze, będąc prokuratorem.
