EPU: kolejna niedoskonałość systemu

Z punktu widzenia powoda największą korzyścią z elektronicznego postępowania upominawczego jest niższa opłata od pozwu – pisze Marcin Milewski.

Publikacja: 03.04.2014 10:21

EPU: kolejna niedoskonałość systemu

Foto: Fotorzepa, Maciej Kaczanowski Maciej Kaczanowski

Red

Wynosi ona ¼ typowej opłaty od pozwu w sprawach o prawa majątkowe (wynoszącej co do zasady 5 proc. wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych). W niektórych przypadkach jednak powód może być zobowiązany do wniesienia uzupełniającej opłaty w wysokości ¾ opłaty od pozwu. Dotyczy to m.in. przekazania sprawy do postępowania zwykłego w przypadku stwierdzenia w epu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty.

Ocenna przesłanka

Nakaz zapłaty nie może być wydany m.in. wtedy, gdy przytoczone w pozwie okoliczności budzą wątpliwość. Jest to przesłanka w pewnej mierze ocenna. Dla jednej osoby coś może budzić wątpliwość, a dla drugiej nie. Dlatego czasem trudno jednoznacznie wskazać, czy w danej sprawie powinien być wydany nakaz zapłaty czy nie. Niemniej jednak w epu zdarzają się przypadki niewydania nakazu zapłaty z powołaniem się na to, że przytoczone w pozwie dokumenty wymagają analizy. Wydaje się, że to podejście nieprawidłowe, sprzeczne z założeniami epu.

Z natury rzeczy w epu analizie nie podlegają dokumenty wymienione w pozwie (powód bowiem jedynie je wymienia, a nie załącza ich do pozwu). A zatem to z samej treści pozwu (a nie z braku możliwości zapoznania się z powołanymi dokumentami) powinny wynikać ewentualne wątpliwości wyłączające wydanie nakazu zapłaty w epu.

A co w sytuacji, gdy powód nie zgadza się z postanowieniem wydanym w epu o przekazaniu sprawy wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty? Postanowienie takie podlega zaskarżeniu zażaleniem na podstawie art. 394 § 1 pkt 1 k.p.c. albo skargą na orzeczenie referendarza sądowego na podstawie art. 398²² § 1 w zw. z art. 394 § 1 pkt 1 k.p.c. (w przypadku wydania postanowienia przez referendarza sądowego). Wydaje się jednak, że zaskarżając postanowienie o braku podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazaniu sprawy do sądu według właściwości ogólnej, kwestionowaniu podlega jedynie aspekt przekazania sprawy do tego, a nie innego sądu. I to tylko wtedy, gdy przekazanie następuje do sądu równorzędnego. Jeżeli natomiast sprawa z Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny (w którym usytuowany jest e-sąd obsługujący epu) zostanie przekazana do sądu okręgowego, to postanowienie o przekazaniu sprawy w ogóle nie będzie podlegać zaskarżeniu. W każdym przypadku natomiast spod kontroli instancyjnej wyłączone będzie stwierdzenie w epu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty.

Błąd systemu

Niestety, w epu zdarza się, że system na koncie użytkownika generuje wprowadzające w błąd przyciski „Wnieś skargę" w odniesieniu do postanowień, które nie podlegają zaskarżeniu. Tak też w przypadku postanowienia o stwierdzeniu braku podstaw do wydania nakazu w epu i przekazaniu sprawy do sądu okręgowego użytkownik konta może zobaczyć przy postanowieniu przycisk „Wnieś skargę". Niewątpliwie wprowadza to użytkownika w błąd. Wprowadzony w błąd powód może wnieść skargę, która niepotrzebnie będzie absorbowała sąd, który w takim wypadku powinien wydać postanowienie o odrzuceniu skargi jako niedopuszczalnej. Poza tym wstrzymywanie przez e-sąd przekazania sprawy do innego sądu do czasu upływu terminu na wniesienie skargi będzie w takim wypadku niepotrzebnie przedłużać postępowanie (skoro skarga w tym wypadku w ogóle nie przysługuje, e-sąd powinien przekazać sprawę do sądu okręgowego niezwłocznie po wydaniu postanowienia).

Z kolei w przypadku stwierdzenia w epu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazania sprawy do sądu równorzędnego (a więc do innego sądu rejonowego) wydane w epu postanowienie będzie podlegać zaskarżeniu. Niemniej jednak tylko w zakresie przekazania do danego sądu równorzędnego. Warto zatem rozważyć wprowadzenie uwzględniającego to pouczenia w systemie epu. Omówiony problem jest jednym z wielu przykładów praktycznej niedoskonałości systemu epu. Można jednak mieć nadzieję, że z czasem system będzie udoskonalany i tego typu niedoskonałości będzie coraz mniej.

Zmiana przepisów

Omówiona wyżej zasada uzupełniania ¾ opłaty od pozwy w epu obowiązuje od 7 lipca 2013 roku. Przed tą datą przekazanie sprawy z epu do postępowania zwykłego nie wywoływało obowiązku wniesienia uzupełniającej opłaty od pozwu niezależnie od przyczyny przekazania sprawy, a więc także w razie przekazania sprawy w przypadku stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty. Natomiast zarówno przed wskazaną datą, jak i obecnie obowiązek wniesienia uzupełniającej opłaty od pozwu nie powstaje, jeżeli sprawa zostaje przekazana z epu do postępowania zwykłego na skutek wniesienia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty.

CV

Autor jest radcą prawnym i doradcą podatkowym

Wynosi ona ¼ typowej opłaty od pozwu w sprawach o prawa majątkowe (wynoszącej co do zasady 5 proc. wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych). W niektórych przypadkach jednak powód może być zobowiązany do wniesienia uzupełniającej opłaty w wysokości ¾ opłaty od pozwu. Dotyczy to m.in. przekazania sprawy do postępowania zwykłego w przypadku stwierdzenia w epu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty.

Pozostało 90% artykułu
Opinie Prawne
Maciej Gawroński: Za 30 mln zł rocznie Komisja będzie nakładać makijaż sztucznej inteligencji
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Wojciech Bochenek: Sankcja kredytu darmowego to kolejny koszmar sektora bankowego?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Aktywni w pracy, zapominalscy w sprawach ZUS"