W kampanii przed wyborami prezydenckimi przycichła ostatnio antyukraińska narracja wraz z hasłami, by ograniczyć wypłaty 800+ dla niepracujących Ukraińców, ale jest ryzyko, że na finiszu wyborczych zmagań, albo przed drugą turą, ten temat jeszcze wróci. Tymczasem o przyszłości Ukraińców, którzy od ponad trzech lat mieszkają i w większości pracują (albo uczą się) w Polsce, politycy i ekonomiści powinni rozmawiać, ale pragmatycznie i bez podgrzewania emocji. Pamiętając też o tym, że w obecnych warunkach raczej nie mamy już szans na kolejny tak duży – bo ponad 1,5-milionowy – zastrzyk demograficzny, i to w postaci ludzi bliskich nam językowo, kulturowo, a w dodatku w znacznej części dobrze wykształconych i ambitnych.
Polacy akceptują pracę cudzoziemców, ale empatia wobec Ukraińców topnieje
Wprawdzie oceny dotyczące wkładu Ukraińców do budżetu ZUS, czy polskiego PKB mogą wydawać się abstrakcyjne, ale już całkiem realnie możemy ocenić ich – widoczny na co dzień – udział w rynku pracy. Nie da się ukryć, że to głównie pracownicy z Ukrainy mają wpływ na doświadczenia Polaków w pracy z cudzoziemcami i na nasze pozytywne na ogół nastawienie do imigrantów zarobkowych, które potwierdził niedawny sondaż CBOS. Według niego, Polacy niemal powszechnie (93 proc.) akceptują podejmowanie pracy przez cudzoziemców, przy czym ponad połowa badanych uważa, że obcokrajowcy powinni mieć możliwość podejmowania każdej pracy.
Czytaj więcej:
Kolejne badania wskazują jednak, że wypalił się już tak silny po rosyjskiej agresji na Ukrainę wybuch współczucia i chęci pomocy uchodźcom, a nastawienie do Ukraińców jest znacznie mniej pozytywne niż w 2022 r. Tegoroczny barometr agencji zatrudnienia Personnel Service pokazał wyraźną zmianę postaw polskich pracowników wobec pracujących u nas obywateli Ukrainy. Znacząco spadł odsetek osób deklarujących pozytywne nastawienie do Ukraińców (o 12 pkt proc. do 23 proc.) przy wzroście udziału tych z negatywnym podejściem – o 6 pkt proc. do 24 proc. (większość badanych jest neutralna).
Czy Ukraińcy zechcą po wojnie zostać w Polsce?
Zmianę podejścia widać też zresztą wśród Ukraińców. Wprawdzie na ogół chwalą swoją sytuację zawodową w Polsce, ale już rzadziej niż przed rokiem deklarują pozytywne nastawienie do Polaków (64 proc. wobec 70 proc.) i tylko co siódmy (14 proc.) myśli o osiedleniu się w Polsce na stałe.