Pogotowie rozliczy koszty odszkodowania za błędy medyczne

Tak uznał dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 23 października 2015 r. (nr IBPB-1-2/4510-383/15/AnK). Działalność pogotowia, jak stwierdziła IS, jest na tyle szczególna, że nie można traktować odszkodowań wypłacanych pacjentom jako odszkodowań z tytułu wad wykonanych usług.

Z pytaniem do izby wystąpiło pogotowie ratunkowe, nad którym nadzór sprawuje zarząd województwa. Pogotowie posiada osobowość prawną potwierdzoną przez sąd rejonowy wpisem do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Ponadto wpisane jest do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, prowadzonego przez wojewodę. Głównym płatnikiem za świadczone usługi medyczne jest Narodowy Fundusz Zdrowia.

Pacjent pogotowia wystąpił z pozwem o zapłatę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Na podstawie wyroku sądu pogotowie zostało zobowiązane do zapłaty określonej sumy pieniężnej tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku z błędem lekarskim. Pogotowie wypłaciło pacjentowi zasądzone kwoty wraz odsetkami i zapytało, czy może tę wypłatę (należność główna, koszty zastępstwa procesowego, odsetki) traktować jako koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem pogotowia zasądzona wyrokiem sądowym kwota może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, gdyż ewentualne skutki błędów w sztuce lekarskiej pozostają w bezpośrednim związku z prowadzoną przez pogotowie działalnością w realizowaniu świadczeń zdrowotnych. Wydatek ten jest związany z podejmowanym ryzykiem przy leczeniu pacjenta, co w konsekwencji stanowi, że jest to wydatek związany z funkcjonowaniem zakładu i stanowi koszty uzyskania przychodów pogotowia, poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Izba zgodziła się z tym stanowiskiem. Zaznaczyła, że w świetle art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT z kosztów uzyskania przychodów wyłączone są m.in. odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług.

Izba uznała jednak, że pogotowie prowadzi specyficzną działalność, na co wskazują regulacje ustawy o działalności leczniczej i ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

– Nie można traktować sposobu działania pogotowia jako działalności o charakterze usługowym, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. W konsekwencji przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 nie znajdzie zastosowania do odszkodowania oraz związanych z tym odszkodowaniem odsetek ustawowych, o których stanowi przedmiotowy wniosek – odpowiedziała izba.

W innej interpretacji z 23 października 2015 r. (nr IBPB-1-2/4510-688/15/AnK) dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, stosując tę samą argumentację, uznał, że zasądzona wyrokiem sądowym renta miesięczna na rzecz poszkodowanego pacjenta z tytułu błędu w sztuce lekarskiej nie została wyłączona z kosztów podatkowych i może być uznana za koszt uzyskania przychodu.

Komentarz eksperta

Paweł Szymański, doradca podatkowy i starszy menedżer w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy

Nie ulega wątpliwości, że interpretacja została wydana w specyficznym stanie faktycznym. Niemniej jednak w odniesieniu do pogotowia, jako osoby prawnej, należy stosować te same regulacje ustawy o CIT jak dla wszystkich innych podatników. Prawidłowo, w tym przypadku organ podatkowy dokonał interpretacji definicji kosztów uzyskania przychodów. Koszty odszkodowania oraz związane z tym dodatkowe wydatki pozostają w związku z charakterem prowadzonej przez pogotowie działalności. Jako koszty mające na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów spełniają więc definicję kosztów uzyskania przychodów, wskazaną w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Rozstrzygnięcia wymaga, czy zapłacone odszkodowanie nie kwalifikuje się do wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.