Dziś, 31 października, w norweskiej miejscowości Rjukan w dolinie Vestfjord w rejonie Telemark, na zachód od Oslo, zaczął działać system luster kierujących promienie słoneczne na pogrążony w ciemności rynek.
Rjukan leży w głębokiej, wąskiej dolinie uważanej za najbardziej mroczną dolinę świata. Masyw góry Gaustatoppen (1883 m n.p.m.) zasłania horyzont i sprawia, że praktycznie od września do marca słońce nie zagląda do doliny.
Osada Rjukan rozrosła się na początku XX wieku razem z zakładami chemicznymi i elektrownią wodną Norsk Hydro, miejsce było niedogodne pod względem osadniczym, ale zadecydowały jego walory hydrologiczne – wodospady jako tanie źródło energii.
Niestety, niedostatek słońca zaczął powodować wśród mieszkańców choroby, a nawet konflikty społeczne. O statusie mieszkańców świadczył dostęp do słońca: kadra kierownicza, inżynierowie elektrowni i fabryki chemicznej zamieszkiwali w domach zbudowanych najwyżej na zboczach doliny, pracownicy administracyjni – poniżej, a na dnie doliny mieszkali zwykli robotnicy.
Na pomysł wyjścia z tej sytuacji wpadł miejscowy przemysłowiec Samuel Eyde już w 1913 roku. Na fali sukcesu (zbudował hydroelektrownię, fabrykę chemiczną produkującą nawozy sztuczne i linię kolejową do ich wywozu, z tego powodu liczba ludności Rjukan wzrosła w ciągu dekady z 300 do 10 000) zaproponował umieszczenie wysoko na górze Gaustatoppen luster, które chwytałyby promienie słoneczne i posyłały je w dół na dno doliny. To jeden z niewielu pomysłów, jakich nie zdołał urzeczywistnić.
