SN: powództwo o wydanie nieruchomości nie przerywa biegu zasiedzenia

We wtorek Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę dotyczącą zasiedzenia nieruchomości. Przesądził w niej, że wytoczenie powództwa o wydanie nieruchomości przez osobę niebędącą jej właścicielem przeciwko posiadaczowi samoistnemu nie przerywa biegu zasiedzenia nieruchomości.

Była to odpowiedź na pytanie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w Warszawie, do którego trafił bardzo zawiły, toczący się wiele lat, spór.

Chodziło o zasiedzenie udziałów w dwóch warszawskich działkach. Orzekł o tym sąd rejonowy.

Pojawił się jednak problem. W tym czasie część tych działek władze Warszawy oddały w użytkowanie wieczyste Obywatelskiemu Komitetowi Budowy Szpitala Kardiologicznego im. Piłsudskiego w Warszawie. Na tym tle powstał konflikt.

Jedna z osób, które zasiedziały nieruchomość, negowała ustanowienie użytkowania wieczystego. W związku z tym blokowała dostęp obywatelskiemu komitetowi do nieruchomości. Ostatecznie szpitala nie wybudowano. Spór jednak trwał.

W 1993 r. obywatelski komitet wystąpił przeciwko blokującemu nieruchomość o jej wydanie. Z kolei ta osoba wystąpiła przeciwko ratuszowi i komitetowi z pozwem o ustalenie nieważności umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. I wygrała.

Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił jej powództwo.

O zasiedzenie walczyły równolegle także inne osoby. Jedna z nich odwołała się do sądu apelacyjnego, a ten nabrał wątpliwości i zadał pytanie Sądowi Najwyższemu dotyczące biegu przedawnienia. Było ono następujące: czy dojdzie do skutecznego przerwania biegu terminu zasiedzenia, gdy powództwo o wydanie nieruchomości wytacza przeciwko posiadaczowi samoistnemu użytkownik wieczysty, wobec którego zainicjowano dopiero sześć lat później postępowanie o stwierdzenie nieważności umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Sąd Najwyższy postanowił przekazać zagadnienie prawne przedstawione przez sąd powszechny do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi. Według niego problem sprowadza się do wykładni art. 123 § 1 pkt 1 kodeksu cywilnego w związku z art. 175 k.c.

Pierwszy przepis stanowi, że bieg przedawnienia przerywa każda czynność przed sądem, podjęta w celu dochodzenia roszczenia. W tym zaś przypadku chodziło o stwierdzenie nieważności umowy ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego.

Drugie uregulowanie mówi, że do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń. Powstaje pytanie, czy osoba uprawniona musi dochodzić tego roszczenia czy nie.