Do powstania hipoteki potrzebne są dwie czynności.
Po pierwsze, strony muszą zawrzeć umowę w tej sprawie. Po drugie, sąd musi wpisać hipotekę do księgi wieczystej. Czyni to na wniosek. Dla stron wspomnianej umowy jest to o tyle proste, że na ogół całą pracę wykonuje za nich notariusz.
Otóż rejent, sporządzając akt notarialny obejmujący ustanowienie hipoteki, musi zamieścić w nim wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej zawierający wszystkie dane wymagane przez kodeks postępowania cywilnego. Potem powinien przesłać sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych wypis aktu notarialnego zawierający wniosek o wpis do księgi wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w terminie trzech dni od sporządzenia aktu (art. 92 § 4 prawa o notariacie). [b]Notariusz – zanim sporządzi akt – pobierze od nas 200 zł należnej opłaty sądowej i podatek od czynności cywilnoprawnych[/b] (zob. ramka).
Notariusz nie zawsze nas jednak wyręczy. Czasem wniosek o wpis hipoteki będziemy musieli złożyć sami. Ma to znaczenie przede wszystkim dla tych, którzy zaciągają kredyt w banku.
–[b] Hipoteki na rzecz banków można ustanawiać bez sporządzania aktu notarialnego. Podstawą są wówczas dokumenty bankowe i pisemne oświadczenie właściciela nieruchomości o ustanowieniu hipoteki na rzecz banku.[/b] Wniosek o ustanowienie hipoteki składa w sądzie wieczystoksięgowym sam dłużnik – mówi notariusz Andrzej Urbanik, wiceprezes Krajowej Rady Notarialnej.