Podatek od czynności cywilnoprawnych w wypadku umów sprzedaży wynosi co do zasady 2 proc. Płaci go kupujący. Transakcje, które nie są nim objęte, wymienia art. 2 ustawy o PCC. Nie będzie go m.in. wówczas, gdy jedna ze stron czynności jest z jej tytułu opodatkowana VAT.
Podstawą opodatkowania PCC jest wartość rynkowa. Jak ją obliczyć? Art. 6 ust. 2 ustawy odwołuje się do „przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów".
Jeśli kwota z umowy sprzedaży wyda się urzędnikom nierynkowa, mogą ją podwyższyć. Wzrośnie też podatek.
Co zrobić, aby tego uniknąć? Określając podstawę opodatkowania, trzeba wziąć pod uwagę wszystkie czynniki, które mogą wpłynąć na wartość nieruchomości. Będą to na pewno: położenie, dojazd, sąsiedztwo, a przede wszystkim stan lokalu.
Warto też zwrócić uwagę, że przepis o wartości rynkowej mówi o przeciętnych cenach z dnia dokonania czynności. Nie można więc np. obecnej wartości lokalu porównywać ze średnimi za metr kwadratowy sprzed roku. Pomocne mogą tu być np. aktualne zestawienia cen z biur nieruchomości. Oczywiście należy uwzględniać ceny transakcyjne, a nie ofertowe.