Wykup ziemi rolnej przez dzierżawców zablokowany do 2019 roku

Nowa ustawa o ustroju rolnym przez błąd legislacyjny może zablokować dzierżawcom wykup ziemi na trzy lata.

Publikacja: 28.10.2015 07:34

Wykup ziemi rolnej przez dzierżawców zablokowany do 2019 roku

Foto: www.sxc.hu

Od nowego roku szykują się duże zmiany w obrocie ziemią. Wtedy to bowiem wchodzi w życie nowa ustawa o ustroju rolnym. Jakość jej przepisów pozostawia jednak wiele do życzenia. Jeden z nich blokuje możliwość wykupu do stycznia 2019 r.

– Za niechlujstwo ustawodawcy przyjdzie zapłacić m.in. dzierżawcom – twierdzi notariusz Leonard Drożdżewicz z Sokółki.

Chodzi o to, że nowa ustawa, tak jak obowiązujące przepisy daje dzierżawcom prawo pierwokupu uprawianej przez nich ziemi. Oznacza to, że jeżeli właściciel gruntu podejmie decyzję o jego sprzedaży, to w pierwszej kolejności ma obowiązek zaproponować ją dzierżawcy, a ten może ją kupić, ale nie musi.

W praktyce odbywa się to poprzez zawarcie umowy zobowiązującej do sprzedaży w formie aktu notarialnego, która nie przenosi własności nieruchomości, zawiera jedynie zobowiązanie stron do takiego przeniesienia. Umowę notariusz przesyła do dzierżawcy, który w terminie miesiąca może złożyć sprzedającemu oświadczenie, że wykorzystuje prawo pierwokupu. W takim wypadku umowa sprzedaży dochodzi do skutku.

Pominięcie prawa pierwokupu rodzi poważne konsekwencje. Jeżeli właściciel będzie chciał sprzedać ziemię z pominięciem tego przywileju, umowa zbycia będzie nieważna.

Problem jednak w tym, że nowe przepisy stawiają wiele warunków, które dzierżawca musi spełnić łącznie, by z tego prawa skorzystać.

Wśród nich znajduje się wymóg, by umowa dzierżawy była wykonywana co najmniej trzy lata, licząc od dnia przekazania umowy do dyrektora oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych. Obowiązujące przepisy takiego warunku nie przewidują.

Oznacza to, że dopiero po wejściu w życie nowych przepisów, tj. po 1 stycznia 2016 r., będzie można dyrektorowi agencji właściwemu ze względu na położenie nieruchomości przekazać umowę dzierżawy. Zablokuje to na trzy lata dzierżawcom możliwość skorzystania z wykupu, czyli do 1 stycznia 2019 r.

– To jakiś absurd. Ustawa daje prawo, a jednocześnie blokuje jego wykonanie – mówi Leonard Drożdżewicz.

Są też pytania, co z właścicielem nieruchomości obciążonej prawem pierwokupu dzierżawcy. Czy on też będzie musiał wstrzymać się ze sprzedażą gruntu na trzy lata, czy będzie mógł sprzedać ten grunt z pominięciem prawa pierwokupu?

– Nie potrafię odpowiedzieć jeszcze na te pytania. Po wejściu tej ustawy może powstać niezły bałagan. Na pewno będę namawiał do rozwiązania umowy dzierżawy przed zawarciem umowy sprzedaży – tłumaczy notariusz Drożdżewicz.

Jego zdaniem istnieje też ryzyko, że pominięci przy sprzedaży dzierżawcy zechcą podważać ważność umowy zbycia w sądzie.

Inaczej uważa adwokat Maciej Obrębski.

– W takiej sytuacji będzie można sprzedać grunt z pominięciem prawa pierwokupu dzierżawcy – twierdzi Obrębski. – To natomiast, jak w stosunku do dzierżawcy będzie musiał się zachować nowy nabywca, zależy od tego, w jakiej formie była zawarta umowa dzierżawy – tłumaczy.

Jego zdaniem, jeżeli będzie to zwykła umowa pisemna, to nowy nabywca będzie mógł ją rozwiązać. Gdy umowa została poświadczona notarialnie, musi zachować się inaczej. Będzie musiał kontynuować, dzierżawę czy tego chce, czy nie, na warunkach dotychczasowych.

Od nowego roku szykują się duże zmiany w obrocie ziemią. Wtedy to bowiem wchodzi w życie nowa ustawa o ustroju rolnym. Jakość jej przepisów pozostawia jednak wiele do życzenia. Jeden z nich blokuje możliwość wykupu do stycznia 2019 r.

– Za niechlujstwo ustawodawcy przyjdzie zapłacić m.in. dzierżawcom – twierdzi notariusz Leonard Drożdżewicz z Sokółki.

Pozostało 89% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Praca, Emerytury i renty
Pracownik na L4 ma ważny obowiązek. Za niedopełnienie grozi nawet dyscyplinarka
Sądy i trybunały
Rok po wyborach. Ślimacze tempo marszu Donalda Tuska ku praworządności