Problem ze spółdzielniami energetycznymi w przepisach o OZE

Po prawie roku od napisania i wysłania do konsultacji nowej wersji ustawy o OZE nadal wymaga ona poprawek. Mimo, że według deklaracji minister klimatu i środowiska, to priorytet na 2023 rok, to jeszcze przed trafieniem do Sejmu, musi ją poprawiać zespół ekspertów resortu rolnictwa.

- Zaproponowano m.in. doprecyzowanie definicji spółdzielni energetycznej, zasad rozliczeń, zakresu przedmiotowego i podmiotowego spółdzielni, zmianę obszaru ich działania, uproszczenie sprawozdawczości – wylicza radca prawny Miłosz Tomasik, z kancelarii Kozłowski Tomasik Oszczak.

Ten zabieg był konieczny, ponieważ jak tłumaczy Bartłomiej Kupiec, prawnik, ekspert stowarzyszenia „Z energią o prawie”, przygotowana przez MKiŚ nowelizacja ustawy nie spełnia formalnych wymogów.

- Dyrektywa RED II zakłada tworzenie społeczności energetycznych działających w obszarze OZE. Teoretycznie transpozycją tych przepisów miała być spółdzielnia energetyczna. Ale ministerstwo klimatu nie dokonało jej, a przepisy o klastrach i spółdzielniach nie odzwierciedlają tych unijnych. A to może powodować później problem wsparcia np. finansowego ze środków unijnych – tłumaczy prawnik.

Na horyzoncie renesans spółdzielczości

Spółdzielnie energetyczne tymczasem mogą być bardzo skuteczną formą prawną, pozwalającą np. rolnikom na zabezpieczenie swoich hodowli przed kryzysem energetycznym, czy brakiem prądu w siarczyste mrozy. Aby je założyć wystarczy 10 rolników lub 3 osoby prawne, które po nabyciu osobowości prawnej i wpisaniu do Krajowego Rejestru Sądowego oraz po spełnieniu warunków określonych w art. 38e ust. 1 ustawy o OZE, mogą rozpocząć wytwarzanie energii na własne potrzeby.

- Spółdzielnia powstaje po to, aby lokalnie produkować i zużywać energię. Jest, więc instrumentem umożliwiającym zapewnienie swoim członom niezależności energetycznej, niezależnie od panującej sytuacji geopolitycznej, co jest szczególnie ważne, patrząc na doświadczenia ostatniego roku. Zwiększa się przez to poziom bezpieczeństwa energetycznego – wyjaśnia dr Marcin Rokosz, koordynator merytoryczny prac zespołów eksperckich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Czy rolnik sprzed swój prąd?

W myśl obecnych przepisów ustawy o OZE spółdzielnia taka nie może jednak sprzedawać wyprodukowanej energii, a jedynie wytwarzać ją na własne potrzeby. Nie może, zatem na siebie zarabiać. I jest to, jak mówi ekspert Bartłomiej Kupiec, istotna ich wada. Ponadto ustawa stawia wysokie wymogi, co do pokrycia wewnętrznego zapotrzebowanie na energię elektryczną, ciepło czy biogaz.

- Na przykład warunek pokrycia nie mniej niż 70 proc. rocznego zapotrzebowania na energię elektryczną swoich członków przez wszystkie źródła OZE należące do nowo powstałej spółdzielni energetycznej. To znacząco podnosi koszty inwestycyjne i organizacyjne, co może zmniejszyć opłacalność założenia spółdzielni przez obywateli mieszkających na terenie miejsko-wiejskim - komentuje ekspert.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Będziemy produkować energię z OZE lokalnie

Niemal po roku od skierowania do konsultacji projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii powinien wkrótce trafić do Sejmu.

Niestety wydaje się, że projektowana nowelizacja ustawy nawet z poprawkami nie spełni wszystkich oczekiwań.

- Nie chcemy, aby spółdzielnia energetyczna stała się kolejnym przedsiębiorstwem energetycznym, którego podstawowym celem jest maksymalizacja zysków. Spółdzielnia energetyczna ma minimalizować koszty energii dla swoich członków – wyjaśnia współautor przepisów dr Marcin Rokosz.