Karol Patynowski, dyrektor w dziale reprezentacji najemcy, JLL:

Najemcy mają coraz bardziej specyficzne oczekiwania, a deweloperzy, aby przyciągnąć firmy do obiektu, są bardziej elastyczni. Zdarza się, że firmy chcą wydzielonych klatek schodowych. Ciekawym rozwiązaniem jest stworzenie wysokiego audytorium przypominającego aulę uniwersytecką albo salę kinową.

Ma umożliwiać prowadzenie spotkań. Dbałość o zaangażowanie i samopoczucie pracowników sprawia, że coraz częściej trafiają się takie udogodnienia jak hamaki, sale gier, pokoje relaksu. Są też siłownie, nie wspominając o drabinkach i drążkach, na których pracownicy mogą się rozciągać.

Dla zestresowanych wiesza się worki treningowe w celu wyładowania emocji czy aranżuje pokoje do jogi, żeby wyciszyć się po trudnych negocjacjach. Coraz częściej aranżuje się też bary. Pracownicy spędzają w pracy często więcej niż osiem godzin. Starają się przenosić nawyki z domu do biura. W firmach pojawią się budki telefoniczne do zacisznych rozmów czy duże kuchnie z przestrzenią integracyjną, aby pracownicy mogli wypić kawę i podyskutować.

Piotr Capiga, negocjator w dziale powierzchni biurowych, Cushman & Wakefield:

Sprzyjająca najemcom sytuacja na rynku biur powoduje, że oczekiwania niektórych stają się coraz bardziej niezwykłe. To na przykład lądowisko dla helikopterów na dachu biurowca. Pod znakiem zapytania pozostaje, czy najemca zdawał sobie sprawę, że przelot nad centrum Warszawy wymaga każdorazowej zgody.

Innym niestandardowym oczekiwaniem było zaaranżowanie pełnowymiarowej sali kinowej. Miało to pomóc firmie z sektora IT w pozyskaniu młodych pracowników. Inny klient ze względów bezpieczeństwa prosił o uwzględnienie na powierzchni najmu zbrojowni. Wymóg został spełniony. Najemca z branży motoryzacyjnej prosił, by przed budynkiem w roli ekspozycji stał na stałe samochód ciężarowy.

Byłaby to z całą pewnością doskonała reklama. Niekiedy najemcy nie do końca są świadomi swojej pozycji negocjacyjnej. Jeden z naszych klientów, szukający biura o powierzchni 30 mkw., uzależniał decyzję od możliwości instalacji logotypu na dachu budynku. A chodziło o obiekt wieżowy o powierzchni całkowitej kilkadziesiąt tys. mkw.

Rafał Wdowczyk, dyrektor, dział powierzchni biurowych CBRE:

Wymagania najemców dotyczące powierzchni biurowych możemy podzielić na dwie kategorie. Po pierwsze, chodzi o podniesienie jakości przestrzeni i ułatwienie pracy. Drugą kategorią są zabiegi mające na celu uatrakcyjnienie miejsca pracy.

Podniesienie jakości przestrzeni jest determinowane przez jej wielkość i możliwości finansowe najemcy. Zdarzały się aranżacje np. wewnętrznej klatki schodowej czy kantyny, które miały na celu poprawienie przepływu informacji i ułatwienie kontaktów między pracownikami. Mieliśmy też do czynienia z automatycznie przyciemnianymi szybami w salach konferencyjnych czy zagłuszaczami zasięgu.