Zmianę taką wprowadza uchwalona 15 października 2008 r. nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie z jej art. 36 ust. 4, jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty ją np. sprzedaje, to wójt (burmistrz, prezydent miasta) pobiera jednorazową opłatę ustaloną w planie. Jej wysokość nie może przekraczać 30 proc. wzrostu wartości nieruchomości. Jej wysokość ustala się na dzień sprzedaży gruntów.
Z obowiązku jej uiszczania – od 12 stycznia 2009 r. – zwolnieni zostali rolnicy. Oczywiście nie w każdej sytuacji zbycia posiadanych gruntów. Dodany do art. 36 ustęp 4a stanowi bowiem, że opłaty tej nie pobiera się w przypadku nieodpłatnego przeniesienia przez rolnika własności nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego na następcę w rozumieniu przepisów [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=263365]ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (DzU z 2008 r. nr 50, poz. 291 ze zm.)[/link].
Nie pobiera się jej również w sytuacji przekazania gruntów gospodarstwa rolnego następcy na podstawie przepisów w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Renty strukturalne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 wydanych na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185304]ustawy z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (DzU nr 64, poz. 427 ze zm.). [/link]
Opłata jest natomiast pobierana w sytuacji, gdy następca otrzymane od rolnika nieruchomości np. sprzeda.
[i]Podstawa prawna: [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292360]ustawa z 15 października 2008 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (DzU nr 220, poz. 1413)[/link][/i]
