Reklama

Czy były właściciel nieruchomości wykupionej przez gminę ma pierwszeństwo w nabyciu?

Publikacja: 30.09.2009 16:16

Czy były właściciel nieruchomości wykupionej przez gminę ma pierwszeństwo w nabyciu?

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

[b][i]Mam pytanie dotyczące osób uprawnionych do nabycia nieruchomości w drodze pierwszeństwa. Chodzi mi o artykuł 34 pkt. 1 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. Czy osobą uprawnioną do nabycia nieruchomości w drodze pierwszeństwa jest również osoba od której została nabyta nieruchomość przez gminę, która skorzystała z prawa pierwokupu na podstawie art. 29 ust. 1 i art. 31 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce gruntami w miastach i osiedlach (Dz.U. Nr 22 poz. 159) oraz art 37 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych(Dz.U. Nr 16 poz. 91)?

W oświadczeniu Naczelnika Miasta z dnia 05.09.1984 r. nieruchomość została nabyta na rzecz Skarbu Państwa z uzasadnieniem, iż poprawi warunki pracy Urzędu Miejskiego. Nieruchomość ta nigdy nie służyła poprawie warunków pracy Urzędu Miasta tylko była wynajmowana. Ponadto część nieruchomości została wyburzona a w pozostałej części nie były prowadzone żadne remonty. Prawdopodobnie nieruchomość ta ma być przeznaczona do sprzedaży dlatego chciałbym wiedzieć czy mogę skorzystać z pierwszeństwa nabycia, a może można unieważnić akt notarialny w którym miasto skorzystało z prawa pierwokupu? Mam jeszcze pytanie czy pozbawieniem prawa własności jest też oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu? Czy pierwokup ustawowy jest pierwokupem, w którym jest uwidoczniony w jakimś stopniu przymus państwowy? Pytania takie zadaję ponieważ radca prawny z urzędu miasta uważa, że prawa pierwszeństwa nie mam.[/i] [/b]

[i]- G.L.[/i]

[b]Odpowiada Wojciech Andrzejewski, starszy prawnik w [link=http://www.piszcz.pl]Kancelarii Prawnej Piszcz, Norek i Wspólnicy Spółka Komandytowa[/link]:[/b]

Stosownie do treści art. 34 ust 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=175872]ustawy o gospodarce gruntami [/link] podmiotami uprawnionymi do skorzystania z prawa pierwokupu nieruchomości są osoby, które są poprzednim właścicielem zbywanej nieruchomości, pozbawionym prawa własności tej nieruchomości przed 1990 r. Co do zasady z prawa pierwokupu skorzystają więc przede wszystkim osoby wywłaszczone. Z reguły nie można porównywać wywłaszczenia do sytuacji, gdy kupując przed laty nieruchomość gmina skorzystała z ustawowego prawa pierwokupu. Prawo to wykonywane jest bowiem wtedy, gdy z inicjatywą zbycia zbycia przez dany podmiot nieruchomości, a nie jej nieruchomości wystąpi jej właściciel, a nie organ administracji publicznej w związku z zamiarem przymusowego pozbawienia własności. Analiza przepisów ustawy z 1961 r. o gospodarce gruntami w miastach i osiedlach (dalej: ustawa z 1961 r.)prowadzi jednak do istotnego wniosku: ustalenie ceny kupna nieruchomości w stosunku, do której Skarb Państwa wykonywał ustawowe prawo pierwokupu, mogło odbywać się w oparciu o cenę odpowiadającą wysokości odszkodowania za nieruchomość wywłaszczoną (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy z 1961 r.). Z kolei, stosownie do postanowień art. 33 tej ustawy, w przypadku wykonania prawa pierwokupu cenę kupna nieruchomości wypłacało się w terminach i ratach przewidzianych dla wypłaty ceny kupna za nieruchomość nabytą w trybie art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64 z zm.).

Reklama
Reklama

Takie same wnioski legły u podstaw przyjęcia przez NSA w wyroku z 29 października 2001 r. (II SA/Kr 786/01 OSP 2002/9/119) możliwości traktowania prawa pierwokupu, o którym mowa w art. 29-36 ustawy z 1961 r. na równi z nabyciem nieruchomości w oparciu o art. 6 ustawy z 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, a więc – upraszczając - na równi z wywłaszczeniem. W orzeczeniu tym NSA opowiedział się za możliwością skorzystania przez osoby, w stosunku do których wykonano prawo pierwokupu na podstawie ustawy z 1961 r., z roszczenia o zwrot (wywłaszczonej) nieruchomości, o którym mowa w art. 136 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej ugn). Co ciekawe, prawo do takiego roszczenia NSA przyznał pomimo tego, iż pierwokup z art. 29 ustawy z 1961 r. nie został wymieniony w art. 216 ugn jako instytucja zrównana przez ustawodawcę z wywłaszczeniem na potrzeby „postępowania zwrotowego”.

Roszczenie o zwrot nieruchomości jest roszczeniem „dalej idącym” niż roszczenie związane z pierwszeństwem nabycia (art. 34 ust. 1 pkt 2 ugn). Z tego powodu uprawnione wydaje się twierdzenie, iż osoba, która może skorzystać z tego pierwszego, tym bardziej może skorzystać z tego drugiego. Za przyznaniem jej takiego prawa dodatkowo może przemawiać jeszcze jeden argument: o ile ustawodawca na potrzeby "postępowania zwrotowego" sformułował w art. 216 ugn określony katalog czynności zrównanych z wywłaszczeniem, o tyle w odniesieniu do prawa pierwszeństwa z art. 34 ust. 1 pkt 2 ugn, zawarł tylko w art. 216a katalog nieruchomości wyłączonych spod stosowania art. 34 ust. 1 pkt 2 ugn. Wśród nich nie wymieniono nieruchomości o których mowa w art. 29 ustawy z 1961 r. Innymi słowy pierwokup ustawowy z ustawy z 1961 r. nie jest okolicznością, która uniemożliwia byłemu właścicielowi wykupionej nieruchomości skorzystanie z prawa pierwszeństwa przy jej nabyciu.

[b][i]Mam pytanie dotyczące osób uprawnionych do nabycia nieruchomości w drodze pierwszeństwa. Chodzi mi o artykuł 34 pkt. 1 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. Czy osobą uprawnioną do nabycia nieruchomości w drodze pierwszeństwa jest również osoba od której została nabyta nieruchomość przez gminę, która skorzystała z prawa pierwokupu na podstawie art. 29 ust. 1 i art. 31 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce gruntami w miastach i osiedlach (Dz.U. Nr 22 poz. 159) oraz art 37 ustawy z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych(Dz.U. Nr 16 poz. 91)?

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Reklama
Prawnicy
Waldemar Żurek zabrał głos. Przestrzegł niektórych polityków
Prawnicy
Wszystkie wyzwania ministra Waldemara Żurka. Czy znajdzie plan B?
Sądy i trybunały
Barbara Piwnik: Nominacja dla sędziego Żurka zaostrzy podziały w środowisku
Prawo rodzinne
Wysokość alimentów na dziecko. Ministerstwo wyśle sądom tabelki
Prawo dla Ciebie
Trafiła do domu pomocy społecznej bez swojej zgody. Co orzekł Trybunał?
Reklama
Reklama