Rozliczenie wkładu według uznania

– Od trzech lat walczymy o zmianę przepisów dotyczących rozliczania wkładu mieszkaniowego – mówi Kamila Dołowska z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. – [b]W tej chwili jest luka w przepisach. Nie wiadomo więc np., ile pieniędzy powinna dostać rodzina zmarłego spółdzielcy, który mieszkał przed śmiercią w lokatorskim mieszkaniu. Z tego powodu dostajemy liczne skargi. Kłopoty mają także sądy, nie wiedzą bowiem, jak rozstrzygać spory na tym tle.[/b]

– Najpierw – wyjaśnia Kamila Dołowska – wystąpiliśmy do ministra infrastruktury. Ten przyznał nam rację, i to nawet wiele razy, ale do tej pory nie zrobił nic, by zmienić przepisy. Dlatego teraz zwróciliśmy się do przewodniczącego sejmowej podkomisji nadzwyczajnej rozpatrującej cztery projekty zmian do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Chodzi o szybką zmianę przepisów.

[srodtytul]Skąd się wzięło zamieszanie [/srodtytul]

Cały kłopot powstał w związku z nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która obowiązuje od 31 lipca 2007 r.

Wprowadziła ona zasadę, że w razie wygaśnięcia lokatorskiego prawa spółdzielnia ma obowiązek w drodze przetargu sprzedać mieszkanie lokatorskie na własność. Następnie uprawnionemu do tych środków wypłaca wartość rynkową lokalu. Kwota, o której mowa, nie może być jednak wyższa od uzyskanej przez spółdzielnię od zwycięzcy przetargu.

Szkopuł w tym, że ustawodawca zapomniał, iż nie w każdym wypadku można zastosować to uregulowanie, np. gdy wygasa lokatorskie prawo na skutek śmierci spółdzielcy (wtedy nie można zorganizować przetargu). Tymczasem [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=493BCD12F9F2DC1C7DE330CF19E932B4?id=169950]ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych[/link] (dalej: ustawa) nie przewiduje innych, poza wyżej wymienioną, form rozliczania wkładu mieszkaniowego.

Ile więc powinna dostać rodzina zmarłego lub inne osoby uprawnione? Według RPO brak ustawowego uregulowania prowadzi do tego, że spółdzielnie mogą określić w statucie całkowicie dowolne zasady rozliczenia wkładu. Zgodnie bowiem z art. 8 pkt 3 ustawy w sprawach nieuregulowanych w ustawie spółdzielnia może doprecyzować dane kwestie w swoim statucie. Na tym tle dochodzi do konfliktów.

[b]Inny problem, ale także dotyczący rozliczania wkładu mieszkaniowego, odnosi się do spółdzielni, które nie mają uregulowanego stanu prawnego gruntu.[/b]

A skoro nie mają uregulowanego stanu prawnego, nie mogą w drodze przetargu sprzedawać lokali na własność. Sytuacja jest więc patowa: z jednej strony osoby uprawnione do wkładu czekają w nieskończoność na pieniądze, z drugiej zaś – spółdzielnia nie może dysponować lokalem, bo nie może przeprowadzić przetargu.

[srodtytul]Problemy komisji[/srodtytul]

Rzecznik nie ma jednak szczęścia. Wspomniana podkomisja faktycznie miała się zająć zmianami w przepisach spółdzielczych. Istnieje już od grudnia. Do tej pory prace w niej nie ruszyły z miejsca. Kiedy już miało to nastąpić, po raz kolejny ma się zmienić jej przewodniczący. Szanse na jakiekolwiek zmiany dotyczące wkładu są na razie nikłe.