– Niskie obłożenie w gotowych budynkach to powód, dla którego deweloperzy oferują obecnie zwiększone pakiety zachęt dla najemców, przez co czynsze w Łodzi, Katowicach i Krakowie osiągają rekordowo niskie poziomy – mówi Tomasz Buras z King Sturge.

[srodtytul]Pusta Łódź[/srodtytul]

Dziś w Warszawie powstaje ok. 150 tys. mkw. nowych biur, z czego w tym roku będzie gotowych ok. 60 tys. mkw. – podają analitycy Cushman & Wakefield. W przyszłym roku powinno zostać oddane kolejne 60 tys. mkw. Nie każdy jednak biurowiec będzie gotowy w planowanym terminie, w dużej mierze ze względu na brak firm chętnych wynająć w nim powierzchnię. Widać to dobrze na przykładzie Wrocławia, w którym wstrzymano wiele projektów.

– Trwa tam budowa jednego biurowca (2,5 tys. mkw.), który będzie gotowy w tym roku, a w pierwszym półroczu oddano cztery obiekty. Podczas gdy dwa budynki Wojdyła Business Park (ok. 17 tys. mkw.) zostały w znacznym stopniu wynajęte firmie IBM, kolejnych dwóch (ok. 6 tys. mkw.) nie oddano do użytku z powodu braku najemców – tłumaczy Berenika Witan z firmy Colliers International.

Spośród miast regionalnych najwięcej projektów powstaje w Krakowie. Do końca roku rynek ten powiększy się o ok. 27 tys. mkw., z czego do tej pory wynajęto ok. 16 tys. mkw. Największa umowa pre-lease, czyli przed ukończeniem budowy, została popisana przez firmę Capgemini, która zajmie 10 tys. mkw. w pierwszej fazie Quattro Business Parku. W Poznaniu do końca roku powstaną cztery obiekty, oferując łącznie 28 tys. mkw., przy czym ok. 25 proc. tej powierzchni zabezpieczono umowami pre-lease. W Trójmieście z 17 tys. mkw. powierzchni, jaka będzie gotowa w 2010 r., ok. 30 proc. objęto umowami przednajmu.

Wyjątkowo dużo nowej powierzchni powstaje w Łodzi (ok. 26 tys. mkw.), która jednocześnie ma najwyższy wskaźnik pustostanów, sięgający prawie 30 proc.

Dużo pustostanów jest również w Katowicach – niemal 26 proc. Tu jednak dla odmiany, poza pracami adaptacyjnymi w jednym biurowcu o pow. ok. 1,5 tys. mkw., kolejne inwestycje są na razie w planach, nie wzbudzając większego zainteresowania ze strony najemców.

– W pierwszym półroczu 2010 r. w Katowicach oddano prawie 39 tys. mkw. i trochę czasu upłynie, zanim powierzchnia ta znajdzie najemców – wyjaśnia Berenika Witan.

Poziom zaawansowania wynajmu powierzchni w powstających warszawskich biurowcach jest bardzo różny.

– Niektóre są wynajęte w znikomym procencie, ale są też takie, które mają komplet najemców. Np. w ostatnich dniach została podpisana umowa wynajmu całego budynku biurowego Platinium BP IV przez firmę Aviva – mówi Katarzyna Opalska z Cushman & Wakefield.

[srodtytul]Duże zniżki[/srodtytul]

Zdaniem Bereniki Witan tylko nieliczne obiekty będące w budowie mogą się pochwalić umowami typu przednajmu.

Mniejsi najemcy zwykle są zainteresowani już istniejącymi budynkami, ponieważ dziś czynsze są niższe, a w większości biurowców można znaleźć mniejsze moduły. – Tymczasem firmy szukające biur o powierzchni powyżej 3 tys. mkw. wolne miejsca znajdą jedynie w nowo budowanych obiektach. Tak duzi najemcy są zresztą w komfortowej sytuacji – mogą wybierać nawet spośród planowanych obiektów, bo tak duża umowa przednajmu umożliwi deweloperowi zdobycie finansowania i uruchomienie budowy – tłumaczy Katarzyna Opalska.

Najniższe czynsze oferuje rynek łódzki i katowicki, gdzie, jak podaje Tomasz Buras z King Sturge, najemca zainteresowany pow. 800 – 1,2 tys. mkw. może liczyć na efektywne czynsze w wysokości ok. 10 – 12 euro za mkw. miesięcznie. W Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście czynsze wywoławcze oscylują wokół 14 – 16 euro za mkw. miesięcznie, choć stawki transakcyjne mogą spaść o 10 – 20 proc.

[ramka][srodtytul]Opinia[/srodtytul]

[b]Katarzyna Lipka[/b] | [i]analityk w firmie DTZ[/i]

Umowy przednajmu znacznie straciły na popularności w porównaniu z rekordowym okresem 2007 – 2008, kiedy warszawskie biurowce w momencie oddawania do użytkowania były wynajęte w 80 – 90 proc.