Lustrację w spółdzielni przeprowadzi ekspert

– Większość spółdzielni funkcjonuje bez problemów. Niestety są i takie, w których dzieje się źle. Chcemy to zmienić – mówi poseł Marek Zieliński, przewodniczący podkomisji pracującej nad projektem reformującym m.in. zasady przeprowadzania lustracji w spółdzielniach.

Podkomisja chce zakończyć prace w sierpniu.

Bardziej rygorystyczne zasady

Chodzi o nową ustawę  o spółdzielniach. Ma zastąpić obecne prawo spółdzielcze.

Projekt pozbawia związki rewizyjne prawa do prowadzenia lustracji. Większe uprawnienia otrzyma Krajowa Rada Spółdzielcza.

Lustrację będą mogły przeprowadzać osoby, które otrzymają świadectwa uprawnień lustracyjnych oraz spełnią  wymagania przewidziane w przepisach. Mogą zatem takie uprawnienia zdobyć osoby, które skończyły wyższe studia magisterskie (lub zagraniczną uczelnię) i mają pełną zdolność do czynności prawnych. Ponadto powinny zdać egzamin i otrzymać świadectwo uprawnień lustracyjnych. Te będzie wydawać Komisja Nadzoru Lustracyjnego działająca przy Krajowej Radzie Spółdzielczej. Członkami komisji będą przedstawiciele jej oraz pięciu  ministerstw: Infrastruktury, Sprawiedliwości, Finansów, Gospodarki i Rolnictwa.

Lustracja będzie przeprowadzana – jak obecnie – raz na trzy lata. Nowością jest to, że rada nadzorcza   wybierze lustratora.

W tej chwili wyznacza go związek rewizyjny, do którego spółdzielnia należy, a jeżeli nie jest nigdzie zrzeszona, lustrację może zlecić Krajowej Radzie Spółdzielczej  albo wybranemu związkowi  rewizyjnemu.

– Lustratorami są zaś na ogół prezesi innych spółdzielni. Efekt tego jest taki, że prezes kontroluje innego prezesa, a tak nie powinno być – uważa poseł Zieliński. – Z tego powodu lustracja może być mało wiarygodna.

Posłowie chcą także wprowadzić zakaz zasiadania we władzach Krajowej Rady Spółdzielczej prezesów spółdzielni. Lustratorem nie będzie mógł zostać ponadto członek zarządu spółdzielni, kierownik bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni, jej pełnomocnik lub  prokurent.

W rękach niezależnego eksperta

Propozycje te podobają się Pawłowi Backielowi, prezesowi Stowarzyszenia Uwłaszczeniowego w Białymstoku.

– Lustrację powinni przeprowadzać niezależni fachowcy – uważa. – W tej chwili tak nie jest, a lustracja to tak naprawdę pseudokontrola.

Odmiennego zdania jest Jerzy Jankowski z Krajowej Rady Spółdzielczej. – Obecne zasady przeprowadzania lustracji nie są doskonałe i wymagają zmian – przyznaje. – Niemniej szermowanie hasłami, że prezes kontroluje prezesa i z tego powodu trzeba zmienić zasady przeprowadzania lustracji, to gruba przesada. Takie twierdzenie nie ma pokrycia w żadnych badaniach. Nikt bowiem nie zadał sobie trudu, by je przeprowadzić.

Według Jankowskiego  spółdzielnie powinny obowiązkowo należeć do związków rewizyjnych, a te powinny mieć prawo karania prezesów  za przewinienia, które wykazała lustracja.

Jak przeprowadza się lustrację

Każda spółdzielnia ma obowiązek przynajmniej raz na trzy lata przeprowadzić lustrację. Częściej, bo raz do roku, muszą to zrobić spółdzielnie, które budują mieszkania i rozliczają koszty ich budowy oraz postawione w stan likwidacji. Lustratora wyznacza związek rewizyjny, do którego spółdzielnia należy, a jeżeli nie jest nigdzie zrzeszona, lustrację można zlecić Krajowej Radzie Spółdzielczej albo wybranemu związkowi rewizyjnemu. Celem lustracji są m.in.: sprawdzenie, czy spółdzielnia przestrzega przepisów i statutu, kontrola gospodarności i wskazanie nieprawidłowości. Z kontroli lustrator sporządza protokół, który przedstawiany jest radzie nadzorczej i zarządowi. Na podstawie tego protokołu związek rewizyjny lub KRS opracowuje wnioski polustracyjne. Trzeba je przedstawić walnemu zgromadzeniu.

etap legislacyjny: prace w podkomisji

Czytaj też:

Zobacz

»

Prawo dla Ciebie

»