Mieszkania w blokach z wielkiej płyty

– W blokach z wielkiej płyty jest w Polsce ok. 4 mln lokali. Mieszka w nich ok. 12 mln osób – szacuje Bartosz Turek, analityk Home Broker. – Wielka płyta to głównie sypialnie dużych miast. Spośród miast wojewódzkich największy udział wielkopłytowych lokali w ogólnej liczbie mieszkań notowany jest w Kielcach i Rzeszowie. Mieszkania zbudowane w latach 1971–1988 stanowią tam odpowiednio 44 i 43 proc. – dodaje.

Zimne ściany

Leszek Michniak, szef Wrocławskiej Giełdy Nieruchomości, szacuje, że w miastach powyżej 200 tys. mieszkańców budynki w technologii wielkoblokowej i wielkopłytowej stanowią od 12 do 17  proc. – Z każdym rokiem ze względu na inwestycje deweloperskie ich udział będzie się zmniejszał – ocenia Leszek Michniak.

Tadeusz Żurowski, doradca rynku nieruchomości, przypomina, że wielka płyta, która przywędrowała do Polski w epoce Gierka, umożliwiła znaczne przyspieszenie procesu budowy przy jednoczesnym obniżeniu kosztów.

– Wielkopłytowych blokowisk jednak nie polubiliśmy, choć nie z powodu wad technologii. Urbaniści stworzyli sypialnie bez sklepów, telefonów, możliwości transportowych. Na warszawskim osiedlu Tarchomin nie było ani jednego telefonu, a autobusy kursowały tylko w dniach pracy – opowiada Tadeusz Żurowski. – Z kolei budowlańcy ignorowali wymogi technologiczne. Z powodu wad montażu często dochodziło do zawalenia się budynków jeszcze przed zasiedleniem. Jednym z niewielu przypadków, których nie udało się ukryć, było zawalenie się stropów w budynku na Ursynowie. Nowego rodzaju druty zbrojeniowe zostały źle zamontowane. Wady budynków z płyty można by wymieniać długo. Mieszkańcy najdotkliwiej odczuwali brak właściwej izolacji cieplnej – podkreśla.

Tadeusz Żurowski zastrzega, że większość budynków jest już zmodernizowana.

– Nie usunięto wszystkich wad, jednak daje się już w nich mieszkać. Cieszą się prawdziwą popularnością. Nie opustoszały tak jak w Niemczech po obaleniu muru – podkreśla doradca. Jego zdaniem wielka płyta to jednak bomba z opóźnionym zapłonem. – Błędy montażowe wcześniej czy później przypomną o sobie. Wtedy płyta opustoszeje, tyle że innych powodów niż u naszych zachodnich sąsiadów. Być może zamieszkają tu zarobkowi imigranci, tak jak we Francji. Jeśli do tego dojdzie, popłoch ogarnie właścicieli mieszkań w nowych budynkach, które powstały tuż obok.

Zdaniem Bartosza Turka dziś nie sposób mówić o niechęci do betonowych bloków, skoro zakup mieszkania w nich rozważa ośmiu na dziesięciu  nabywców. – Udział wielkopłytowych mieszkań w ogólnej liczbie transakcji zawartych w czwartym kwartale ub.r. na rynku wtórnym to prawie 33 proc. – szacuje.

Wielkopłytowe lokale sporą popularnością cieszą się m.in. w Rzeszowie, głównie dzięki dobrej lokalizacji. – Dwu- i trzypokojowe lokale długo nie czekają na nabywców, szczególnie w dzielnicy Nowe Miasto oraz na osiedlach Pułaskiego i Krakowska-Południe – mówi Aleksandra Chabros, kierownik rzeszowskiego oddziału Home Broker.

Tańsze od nowych

Z danych tej firmy wynika, że co najmniej 40-proc. udział wielkiej płyty w strukturze mieszkaniowej notowany jest także w Białymstoku, Gorzowie Wielkopolskim, Olsztynie i Zielonej Górze. – Na drugim biegunie są Kraków, Sopot, Warszawa i Wrocław, gdzie mieszkania zbudowane w latach 1971–1988 stanowią mniej niż 30 proc. – szacuje Turek.

Z analiz Wrocławskiej Giełdy Nieruchomości wynika, że mieszkania w płycie są tańsze niż używane lokale wybudowane w nowej technologii średnio o 12 proc.

W Polsce najstarsze wielkie płyty mają 50–60 lat. – Na Zachodzie dobiegają już setki – przypomina Bartosz Turek. – Badania mówią, że trwałość wielkiej płyty to właśnie 100 lat. W Polsce teoretycznie jesteśmy na półmetku. Trwałość budynków zależy od sposobu ich użytkowania i konserwacji. Gdyby tak nie było, nie moglibyśmy oglądać 200-letnich drewnianych chałup w skansenach i kilkusetletnich kamienic na Starym Mieście w Krakowie. Dobrze utrzymana wielka płyta także może służyć kilkaset lat – uważa analityk Home Broker.