Szczególne obowiązki właściciela zabytku

W tej sytuacji Magdalenie P. pozostało tylko wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Twierdziła w niej, że pałac stracił już walory zabytku. Jego stan techniczny jest tak zły, że nie ma możliwości przeprowadzenia jakichkolwiek prac konserwatorskich ani robót budowlanych. Trzeba go rozebrać aż do piwnic. Wynika to z opinii, jaką sporządziła na jej zlecenie firma zajmująca się renowacją zabytków.

W skardze Magdalena P. podkreśliła również, że z art. 5 pkt 3 ustawy o ochronie zabytków jasno wynika, że obowiązek właściciela polegający na zabezpieczeniu i utrzymaniu zabytku w jak najlepszym stanie nie ma charakteru absolutnego. Powinien być zawsze interpretowany w ścisłym powiązaniu z możliwościami technicznymi wykonania remontu. Zaznaczyła też, że nie kupiła pałacu po to, by go rozebrać, tylko wyremontować.

Zabytek to zabytek

WSA w Warszawie nie miał jednak wątpliwości, że decyzje konserwatora zabytków i ministra były prawidłowe i skargę oddalił.

Sąd stwierdził, że wojewódzki konserwator miał prawo – na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – wydać taką decyzję. Sądu nie przekonała też specjalistyczna opinia wykonana na zlecenie Magdaleny P. Zauważył, że konserwator znał tę opinię, był jednak związany wpisem do rejestru zabytków. Nie mógł więc podjąć innej decyzji, jak tylko mającą na celu zabezpieczenie zabytku przed dalszą degradacją.

– Podnoszone przez właścicielkę pałacu argumenty, że pałac stracił walory zabytkowe, mogą być brane pod uwagę jedynie w postępowanie o skreślenie go z rejestru zabytku. W tym postępowaniu nie ma to większego znaczenia – zauważył sąd.

Sąd kasacyjny był podobnego zdania i oddalił skargę Magdaleny P. W jego opinii właściciel nie może uchylać się od obowiązku dbania o zabytek. Nie ma znaczenia, że to ruina.