Wymyślili, jak pomalować komórki

Trzech amerykańskich naukowców: Osamu Shimomura, Martin Chalfie i Roger Y. Tsien zostało laureatami nagrody w dziedzinie chemii za odkrycie białka, które świeci.

Aktualizacja: 08.10.2008 17:02 Publikacja: 08.10.2008 12:23

Wymyślili, jak pomalować komórki

Foto: AFP

Komisja przyznała nagrodę za odkrycie zielonego białka fluoryzującego GFP (green fluorescent protein) - białka, które wydziela światło. Naukowcy wyszczególnili je z organizmu meduzy [i]Aequorea victoria[/i].

Substancja okazała się bardzo przydatna w biologii molekularnej komórki. Ponieważ jest świetnie widoczna, pozwala oznaczyć geny lub komórki i "na żywo" obserwować procesy zachodzące w organizmie. Badacze używają białka na przykład do obserwowania aktywności elementów DNA wprowadzanych do komórki.

GFP pozwala obserwować procesy, których wcześniej nie można było dostrzec, jak np. rozwój komórek nerwowych w mózgu czy przerzuty komórek nowotworowych.

80-letni Osamu Shimomura wyizolował w 1962 r. GFP z meduzy [i]Aequorea victoria[/i], która żyje w wodach u zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej. Odkrył następnie, że w świetle ultrafioletowym świeci ono na zielono.

Martin Chalfie (61 lat) wykorzystał gen kodujący to białko (jako tzw. gen reporterowy) do uwidaczniania różnych procesów biologicznych zachodzących w komórkach. W jednym z pierwszych eksperymentów wykorzystał GFP do zabarwienia 6 pojedynczych komórek przezroczystego nicienia [i]Caenorhabditis elegans[/i].

Roger Y. Tsien (46 lat) przyczynił się do zrozumienia mechanizmu fluorescencji GFP. Uzyskał też białka fluoryzujące w innych kolorach, co pozwoliło uwidaczniać wiele procesów biologicznych w tym samym czasie.

[ramka][b]WWW[/b][ul][li][link=http://www.rp.pl/temat/60534.html]Raport specjalny[/link] o nagrodzie[/li][li]Strona Nagród Nobla [link=http://www.nobelprize.org]www.nobelprize.org[/link][/li][li]Strona poświęcona GFP [link=http://www.conncoll.edu/ccacad/zimmer/GFP-ww/GFP-1.htm]www.conncoll.edu [/link][/li][/ul][/ramka]

Komisja przyznała nagrodę za odkrycie zielonego białka fluoryzującego GFP (green fluorescent protein) - białka, które wydziela światło. Naukowcy wyszczególnili je z organizmu meduzy [i]Aequorea victoria[/i].

Substancja okazała się bardzo przydatna w biologii molekularnej komórki. Ponieważ jest świetnie widoczna, pozwala oznaczyć geny lub komórki i "na żywo" obserwować procesy zachodzące w organizmie. Badacze używają białka na przykład do obserwowania aktywności elementów DNA wprowadzanych do komórki.

Materiał Partnera
Czy jest pan/pani za…? Oto, jak sposób zadawania pytań wpływa na odpowiedzi
Materiał Partnera
Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski?
Nauka
Naukowcy zaobserwowali „piractwo lodowe” na Antarktydzie. Zachodzi szybciej, niż sądzono
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców dotyczące szpaków. Podważa wcześniejsze twierdzenia
Materiał Promocyjny
Budujemy cyfrową tarczę bezpieczeństwa surowcowego