Co działo się pod Santorynem? Naukowcy ustalili przyczynę serii trzęsień ziemi na greckiej wyspie

Technologia i sztuczna inteligencja w służbie sejsmologii

Zespoły badawcze, odpowiedzialne za najnowszą publikację, użyły do analizy serii trzęsień ziemi technologii wspomaganej sztuczną inteligencją. Na początku stycznia 2025 r. w ramach programu MULTI-MAREX w kraterze podwodnego wulkanu Kolumbo umieszczono serię czujników. Narzędzia umożliwiały m.in. mierzenie sygnałów sejsmicznych nad zbiornikiem i mierzenie zmian ciśnienia. Naukowcy korzystali także z automatycznej metody oceny dużych zbiorów danych sejsmicznych. Do analizy danych wykorzystano metodę opartą na sztucznej inteligencji. Dzięki dodatkowym danym, dostarczanym przez satelity, udało się także pozyskać aktualizowane informacje o deformacjach powierzchni.

Śledzenie wydarzenia „w czasie niemal rzeczywistym”

Dzięki połączonym technologiom badacze mogli szybko zebrać i analizować dane kluczowe do oceny zjawiska. Badano jego przebieg, ale ustalono również źródło i przyczynę serii wstrząsów. „Dzięki ścisłej współpracy międzynarodowej i połączeniu różnych metod geofizycznych byliśmy w stanie śledzić rozwój kryzysu sejsmicznego w czasie niemal rzeczywistym (...)” – wyjaśnia jeden z autorów badania dr Jens Karstens.

Czytaj więcej

Technologie

Jak pokolenie Z przetrwa rewolucję AI? Ekspert wskazuje zawody, które są „bezpieczne"

Sztuczna inteligencja przyczynia się do kryzysu w zatrudnianiu młodych ludzi, a wkrótce może dopr...

Jak pokazała analiza, przyczyną serii wstrząsów w regionie Santorynu były silne, podziemne ruchy magmowe. Autorzy badania ustalili, że za wstrząsy odpowiada ruch ok. 300 mln metrów sześciennych magmy. Masa ta zatrzymała się na poziomie ok. 4 kilometrów pod dnem oceanu. Ruch magmy doprowadził do rozsadzania otaczających ją skał, a te wywołały długą serię wstrząsów sejsmicznych. Dzięki zaawansowanej technologii badacze byli w stanie prześledzić podziemny szlak przemieszczania się magmy.

Zauważono m.in., że po początkowej serii wstrząsów aktywność sejsmiczna przemieściła się w kierunku północno-wschodnim od wyspy Santoryn. Ustalono również, że serię styczniowych wstrząsów poprzedziły zmiany w kalderze wulkanu Santorini (wywołane przez ruch magmy), które rozpoczęły się już w lipcu 2024 r.

Chociaż aktywność sejsmiczna w rejonie już spadła, badania są nadal kontynuowane. Wciąż wykorzystywane są m.in. dane z czujników zlokalizowanych na dnie morskim. Zespoły badawcze mają nadzieję, że trafna analiza ułatwi przewidywanie podobnych wydarzeń w przyszłości i podniesie poziom bezpieczeństwa lokalnych mieszkańców.