Wyprawa szlakiem żeglarzy sprzed 2600 lat

Odtworzony grecki starożytny statek popłynie z 40 wioślarzami z Turcji do Francji trasą, jaką przebyli koloniści, którzy założyli miasto Marsylia

Aktualizacja: 28.11.2007 10:31 Publikacja: 28.11.2007 04:17

Wyprawa szlakiem żeglarzy sprzed 2600 lat

Foto: Rzeczpospolita

Pomysłodawcą i animatorem przedsięwzięcia jest turecki archeolog Erkurt Osman. Budowa odbywa się technikami znanymi w starożytności oraz z materiałów dostępnych w tamtej epoce. Chodzi o to, aby statek był możliwie najbardziej podobny do pierwowzorów. Posłuży do sprawdzenia, jakie były możliwości takich jednostek, jak nimi manewrowano, jak zachowywały się na fali, jaką szybkość rozwijały pod żaglem, a jaką dzięki pracy wioślarzy.

Będzie to kopia statku, jakim prawdopodobnie mieszkańcy Fokai na wybrzeżu Anatolii wyruszyli w VII wieku p. n. e. na zachód, gdzie założyli kolonię nazwaną Massala – Marsylię.

Już w XII wieku p. n. e., czyli w czasach wojny trojańskiej, pojawiły się jednostki, które królowały na Morzu Śródziemnym – tak zwane pentacontery napędzane przez 50 wioślarzy rozmieszczonych po 25 w jednym rzędzie wzdłuż każdej burty. Ale właśnie w VII stuleciu we wschodniej części Morza Śródziemnego, czyli tam, gdzie leżała Fokaja, ten model został rozwinięty, zaczęto budować tzw. biremy, czyli jednostki z dwoma rzędami wioślarzy na każdej burcie.

Rekonstrukcja takiego statku, długości 25 i szerokości 4 metrów, z 40 wioślarzami (20 na każdej burcie), powstaje w tureckim porcie Urla. Będzie nosiła nazwę „Kybele” – na cześć bogini wiosny, urodzaju i płodności.

„Kybele” będzie wyposażona w rejowy prostokątny żagiel, dwa wiosła na rufie pełniące rolę steru oraz drewnianą ostrogę pod dziobem, okutą miedzią – jako taran do niszczenia wrogich jednostek. Sam dziób będzie ozdobiony rzeźbą głowy dzika z brązu.

Budowa rozpoczęła się w kwietniu, dobiegnie końca w kwietniu 2008 roku. „Kybele” wypłynie latem, przemierzy około 1500 mil morskich (2778 km). Po rejsie trwającym półtora miesiąca zawinie do Marsylii. Potem rzekami i kanałami dotrze do Paryża, gdzie na dłuższy czas zostanie zacumowana na Sekwanie w pobliżu wieży Eiffla.

Rejs będzie wiódł szlakiem, jaki musieli przebyć koloniści greccy, zakładając Marsylię. Wyruszyli ze starożytnego greckiego miasta Fokaja (Focja) na zachodnim wybrzeżu Anatolii (Turcja). Fokaja leżała na zachód od Smyrny (dzisiejszy Izmir). Miasto założyli Jonowie w X wieku p. n. e. Należało do najsilniejszych miast w tym regionie. W VIII wieku razem z Miletem zakładało kolonie nad Morzem Czarnym. Około 600 roku p. n. e. koloniści z Fokai założyli Marsylię.

Rekonstrukcje starożytnych jednostek już pływały. Na przykład w 1995 roku „Uluburun” – replika statku, który zatonął około 1300 lat p. n. e. u wybrzeży Turcji w pobliżu miejscowości o tej nazwie. Replika przepłynęła 3000 mil.

W roku 1987 w Pireusie zbudowano replikę greckiej triery – wioślarze siedzieli w trzech rzędach wzdłuż każdej burty; dzięki niej zademonstrowano, że pływanie taką jednostką wymagało dużych umiejętności. Na tego typu statkach nie korzystano z pracy niewolników – wioślarze byli wolnymi obywatelami zwerbowanymi do służby na morzu.

Pomysłodawcą i animatorem przedsięwzięcia jest turecki archeolog Erkurt Osman. Budowa odbywa się technikami znanymi w starożytności oraz z materiałów dostępnych w tamtej epoce. Chodzi o to, aby statek był możliwie najbardziej podobny do pierwowzorów. Posłuży do sprawdzenia, jakie były możliwości takich jednostek, jak nimi manewrowano, jak zachowywały się na fali, jaką szybkość rozwijały pod żaglem, a jaką dzięki pracy wioślarzy.

Pozostało 85% artykułu
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań