But przypominający „pampooties”, kapcie używane do niedawna przez pasterzy w Irlandii, został wykonany z jednego kawałka bydlęcej skóry. W bucie naukowcy znaleźli wiązkę siana. Nie wiadomo, czy siano miało ogrzewać stopę właściciela, czy też służyło tylko do wypychania buta, aby nie stracił kształtu – nie wiemy także, czy but należał do mężczyzny czy kobiety – powiedział dr Ron Pinhasi z University College Cork w Cork w Irlandii. – Wielkość buta odpowiada damskiemu numerowi 37, ale być może chronił męską stopę. Znaleziony został w jaskini w prowincji Wajoc Dzor w Armenii w pobliżu granicy z Iranem.
Informację o znalezisku przynosi internetowe wydanie magazynu „PLoS ONE”.
Stabilne suche warunki, jakie panują w jaskini, pozwoliły na znakomite zachowanie przedmiotów, które zostały tam odnalezione, m.in. pojemniki z jęczmieniem, pszenicą i morelami. Cała jaskinia pokryta była warstwą owczego nawozu, tworzącego ochronną warstwę, która pozwoliła przetrwać artefaktom tysiące lat.
– Przedmioty były w tak dobrym stanie, że początkowo myśleliśmy, że mają 600 – 700 lat – powiedział dr Pinhasi. – Ale tak było do momentu, kiedy dostaliśmy wyniki badań metodą radiowęglową z laboratoriów, w Oxfordzie w Wielkiej Brytanii i w Kaliforni w USA. Zdaliśmy sobie sprawę, że nasz but jest o kilkaset lat starszy niż obuwie znalezione przy Ötzim (szczątkach człowieka sprzed 5300 lat odkrytych na granicy włosko-austriackiej w 1991 roku).
Aby ustalić wiek znaleziska, naukowcy pobrali trzy próbki z dwóch kawałków skóry z buta i wiązki siana. Jeden pasek przesłany został do Oxford Radiocarbon Accelerator Unit uniwersytetu oksfordzkiego, drugi do Irvine Accelerator Mass Spectrometry Facility uniwersytetu kalifornijskiego. Siano wysłane zostało do Oxfordu. Wszystkie próbki pochodzą sprzed ok. 3500 lat p. n. e.