Daninę od gruntów oblicza się na podstawie ich powierzchni, w przypadku budynków ustawa mówi o powierzchni użytkowej. Mierzy się ją po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych. Za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe.
Sposób określania powierzchni jest dokładnie opisany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 95, poz. 613). Zgodnie z art. 4 ust. 2 pomieszczenia lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50 proc., a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – pomija się.
Podatnikami, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy, są m.in. właściciele nieruchomości, ich posiadacze samoistni (tacy, którzy władają nimi jak właściciel), użytkownicy wieczyści gruntów.
Podanie dokładnej wysokości stawek podatku nie jest możliwe. To dlatego, że decyzja w tym zakresie należy do rady gminy, na której terenie znajduje się nieruchomość. Gminy są jeddnak związane maksymalnymi stawkami.
Nie mogą one przekraczać rocznie od gruntów tzw. pozostałych (czyli m.in. niezwiązanych z działalnością gospodarczą), w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 0,41 zł od 1 mkw. powierzchni.
