Gdy ZUS odmawia, warto iść do sądu

Każdy, komu ZUS odmówił przyznania świadczenia lub wyliczył jego wysokość poniżej oczekiwań, ma prawo wnieść odwołanie do sądu.

Publikacja: 15.01.2009 06:02

Gdy ZUS odmawia, warto iść do sądu

Foto: Fotorzepa/Jerzy Dudek

Odwołanie od decyzji w sprawie emerytury trzeba skierować do oddziału ZUS, który ją wydał. Jeśli zostanie złożone bezpośrednio do sądu, wydłuży to tylko procedurę. Sąd bowiem prześle je do ZUS z żądaniem ustosunkowania się do jego treści.

Takie pismo (w dwóch egzemplarzach) musi zawierać informację, do jakiego sądu jest kierowane, imię i nazwisko odwołującego się wraz z jego adresem zamieszkania. W odwołaniu trzeba wskazać numer decyzji. Trzeba także napisać w kilku zdaniach, wraz z uzasadnieniem, dlaczego decyzja jest niewłaściwa. Odwołanie musi też zawierać odręczny podpis osoby, która nie zgadza się z rozstrzygnięciem ZUS.

[b]Uwaga!

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 11 września 2007 r. (sygn. akt P 11/07) uznał, że osoby walczące przed sądem o prawo do świadczenia mają prawo do ustawowych odsetek za zwłokę w wypłacie świadczenia od daty wydania niekorzystnej dla ubezpieczonego decyzji. Otrzymają je, pod warunkiem jednak, że ZUS ponosi winę za wydanie niekorzystnej decyzji, a sąd, do którego trafiła sprawa, potwierdzi obowiązek wypłaty odsetek. Trzeba się więc o nie upomnieć już na początku postępowania.[/b]

[srodtytul]Zmiana decyzji[/srodtytul]

Gdy odwołanie złożymy w oddziale ZUS, może on w ciągu 30 dni zmienić lub uchylić decyzję. Wtedy wydaje nową. Jeśli zadowala ona zainteresowanego, to postępowanie na tym etapie się kończy. Jeśli ZUS nie zmieni swojej decyzji, to ma obowiązek w ciągu 30 dni od złożenia odwołania przesłać sprawę do sądu wraz z aktami i uzasadnieniem odmowy przyznania lub podwyższenia świadczenia.

[srodtytul]Po emeryturę do sądu[/srodtytul]

Postępowanie w sprawach o emeryturę jest w zasadzie bezpłatne. Zgodnie z art. 36 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=179014]ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych (DzU nr 167, poz. 1398)[/link] w takich sprawach osoba odwołująca się od decyzji ZUS wnosi opłatę podstawową w wysokości 30 zł wyłącznie od: apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Osoba, której nie stać nawet na taki wydatek bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, może złożyć w sądzie wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych (na podstawie art. 102 wspomnianej ustawy). Trzeba wówczas dołączyć do niego oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania emeryta.

[srodtytul]Kiedy apelacja[/srodtytul]

W razie niekorzystnego wyroku w pierwszej instancji termin na złożenie apelacji upływa po dwóch tygodniach od daty doręczenia orzeczenia sądu okręgowego wraz z uzasadnieniem. Jeżeli niedoszły emeryt nie zażąda uzasadnienia wyroku w ciągu tygodnia od jego ogłoszenia, termin na wniesienie apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin żądania uzasadnienia.

[srodtytul]Bezpłatna pomoc[/srodtytul]

Osoba, która nie wygrała także w sądzie apelacyjnym, może wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Takie pismo musi jednak zostać sporządzone przez radcę prawnego lub adwokata. SN rozpatruje sprawy pod kątem błędnej interpretacji przepisów w trakcie postępowania lub błędów proceduralnych.

Osoba, której nie stać na prawnika, może wystąpić na podstawie art. 117 § 2 k.p.c. o przyznanie bezpłatnej pomocy prawnej (może to także zrobić już na początku procesu). Także do tego wniosku zainteresowany musi dołączyć szczegółowe dane o swoim stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. O przyznaniu bezpłatnej pomocy prawnej decyduje sędzia. Jeżeli uzna, że udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie jest niezbędny, zwróci się o wyznaczenie prawnika do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych.

[ramka][b]Marcin Bartnicki, radca prawny, współautor komentarza do ustawy emerytalnej[/b]

Procedura odwoławcza nie jest skomplikowana, choć od 1 stycznia 2005 r. w sprawach dotyczących rent z tytułu niezdolności do pracy przepisy kodeksu postępowania cywilnego zostały rozbudowane. Wynajęcie profesjonalnego pełnomocnika to już kwestia indywidualna. Przeciętny człowiek nie powinien mieć problemów z napisaniem pisma odwoławczego, ale regulacje dotyczące ubezpieczeń społecznych są dosyć zawiłe. Na pewno warto skonsultować z prawnikiem celowość odwoływania oraz prawidłowe sformułowanie wniosków dowodowych. Wnioskodawcy niezadowoleni z decyzji ZUS mogą się odwołać do sądu ubezpieczeń społecznych. Termin na wniesienie odwołania wynosi miesiąc, licząc od doręczenia odpisu decyzji. Zaletą postępowania odwoławczego jest jego niski – z punktu widzenia odwołującego się – koszt: opłata w kwocie 30 zł jest pobierana dopiero przy złożeniu apelacji/zażalenia.[/ramka]

Odwołanie od decyzji w sprawie emerytury trzeba skierować do oddziału ZUS, który ją wydał. Jeśli zostanie złożone bezpośrednio do sądu, wydłuży to tylko procedurę. Sąd bowiem prześle je do ZUS z żądaniem ustosunkowania się do jego treści.

Takie pismo (w dwóch egzemplarzach) musi zawierać informację, do jakiego sądu jest kierowane, imię i nazwisko odwołującego się wraz z jego adresem zamieszkania. W odwołaniu trzeba wskazać numer decyzji. Trzeba także napisać w kilku zdaniach, wraz z uzasadnieniem, dlaczego decyzja jest niewłaściwa. Odwołanie musi też zawierać odręczny podpis osoby, która nie zgadza się z rozstrzygnięciem ZUS.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem