Drukowane chmury i humory - pokłosie roku Tuwima

Ponad pół wieku minęło od śmierci poety (dokładnie 60 lat) i jego twórczość ma się dobrze, a może nawet lepiej niż kiedyś. Miniony rok to w Polsce czas jemu poświęcony (Rok Tuwima 2013). W Łodzi przed tygodniem rozdano Nagrody Literackie im. Juliana Tuwima, w ostatnich miesiącach odbywały się różnego rodzaju konferencje naukowe poświęcone jego twórczości, a także konkursy recytatorskie, przedstawienia teatralne, audycje radiowe - wszystko pod hasłem Tuwim. Wznawiano też jego twórczość.

Zobacz galerię zdjęć

Najdoskonalsze jest niewątpliwie wznowienie jego 28 wierszy dla dzieci sprzed 75 lat w interpretacji polskich ilustratorek najmłodszego pokolenia "Tuwim. Wiersze dla dzieci" wydawnictwa Wytwórnia. Pierwsze wydanie w 2007 roku było na polskim rynku książek dla dzieci prawdziwym graficznym przełomem. Okazało się, że potraktowanie młodego czytelnika jak dorosłego odbiorcę sztuki jest możliwe, i nawet bardzo potrzebne. Książka od razu zdobyła jedną z najważniejszych międzynarodowych nagród - Bologna Ragazzi Award w kategorii Poezja, oraz Wyróżnienie Specjalne w konkursie Polskiej Sekcji IBBY "Książka Roku 2008". W 2009 roku książkę nagrodziło też jury Międzynarodowego Biennale Ilustracji w Bratysławie (BIB).

W uzasadnieniu przyznania nagrody jury Bologna Ragazzi Award: "Ta książka to literacka uczta. Wiersze przechodzą jeden w drugi w płynny i harmonijny sposób, podkreślane przez rozbrykany charakter dynamiki samego tekstu. Skoki, akrobacje i pauzy nadają książce muzycznego wydźwięku. "Tuwim" jest prawdziwym hołdem złożonym światu książek, światu zbudowanego z kroju pisma, znaków, projektów graficznych oraz skrawków ilustracji. W wyniku czego książka tworzy zwartą i poetycką całość".

Tegoroczna edycja nie jest identyczna. Wydarzeniem bez precedensu jest publikacja zbioru z pięcioma różnymi okładkami, zaprojektowanymi specjalnie z okazji Roku Tuwima przez pięć ilustratorek pierwotnej wersji. Dzięki temu każdy może wybrać swoją ulubioną. A w środku grafika i ilustracje: Małgosi Gurowskiej, Moniki Hanulak, Marty Ignerskiej, Agnieszki Kucharskiej-Zajkowskiej, Anny Niemierko, Gosi Urbańskiej-Macias, Justyny Wróblewskiej.

Dla tych, którzy „najbardziej lubią melodie, które już znają", ciekawostką może być fakt, że nakładem G&P Oficyny Wydawniczej dostępna jest na rynku tuwimowska „Lokomotywa" z legendarnymi ilustracjami Jana Szancera. Wydawnictwo Bajka natomiast zaproponowało „Rzepkę". Zebrane pod tym tytułem utwory takie jak „Słoń Trąbalski", „Trudny rachunek", „Idzie Grześ", „Okulary", „Ptasie plotki", „Spóźniony słowik", „Dwa Michały", „Dyzio marzyciel" oraz „Cuda i dziwy", zilustrowała znana czytelnikom „Świerszczyka" i dawnego „Misia" ilustratorka Jona Jung, a posłowiem opatrzył profesor Grzegorz Leszczyński.

Największą jednak niespodzianką i zaskoczeniem „tuwimowskiego roku wydawniczego" jest wyglądająca na pierwszy rzut oka skromnie i niepozornie dwutomowa, „kieszonkowa" propozycja wydawnictwa Egmont. „Tuwim. Wiersze na wagarach" i "Tuwim. Z głową w chmurach" to wybór wierszy, nad którym czuwały Maria Deskur i Agnieszka Betlejewska, we współpracy z Fundacją im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim. Wybór, opatrzony komentarzem „Uwaga! Książka dla niedorosłych", opatrzony grafiką i zabawnymi rysunkami Marcina Wichy oraz komentarzami niczym z facebooka, jest o tyle ciekawy, że to propozycja dla młodzieży i dorosłych. W tomikach kolejne rozdziały zatytułowano wybranymi cytatami: Głos – śpiewam. Słowo – tworzę; Rwałem dziś rano czereśnie; A może byśmy, tak jedyna...; O, jak śmiesznie!, itp. Jakie w nich utwory? A chociażby takie, jak ten:

„Ostro urżnęliśmy się czystą

Władek i ja.

Władek jest twardym komunistą,

Gdy w czubie ma."