W czwartek literacki Nobel. Kto ma największe szanse na wygraną?

Według bookmacherów przy kursie 10/1 chińska autorka Can Xue prowadzi w stawce, a znajdują się w niej także Haruki Murakami, Gerald Murnane i Margaret Atwood. Xue była również faworytką w zeszłym roku, gdy wygrał Norweg Jan Fosse.

Can Xue i najwięcej wskazań

Światowe zainteresowanie Chinką Can Xue potwierdziła jej dwukrotna już obecność na długiej liście nominowanych do międzynarodowej nagrody Bookera za powieść „Miłość w nowym tysiącleciu” oraz zbiór opowiadań „Mieszkam w slumsach”. Chinka jest jedną z wielu ofiar komunistycznej kolektywizacji: jej edukacja zakończyła się w szkole podstawowej, zaś podczas „rewolucji kulturalnej” rodzice pisarki byli zmuszani do pracy fizycznej na wsi.

W Polsce książki 71-letniej Chinki nie należą do często tłumaczonych. W marcu 2023 roku Państwowy Instytut Wydawniczy opublikował „Ulicę Żółtego Błota”, pierwszą powieść pisarki przetłumaczoną na język polski. Z długiej listy dzieł Can Xue po polsku można jeszcze przeczytać dwa opowiadania „Chatka na górze” i „Pył” w tłumaczeniu Zofii Jakubów, opublikowane w tomie „Kamień w lustrze. Antologia literatury chińskiej XX i XXI wieku”.

Czytaj więcej

Literatura

Komu przypadła Literacka Nagroda Nobla 2023? Znamy decyzję

Akademia Szwedzka zdecydowała, kto w 2023 r. został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatu...

Tymczasem pisarka urodzona w 1953 roku w Changsha, stolicy prowincji Huna – jej prawdziwe nazwisko to Deng Xiaohua – ma na koncie kilkanaście powieści, około 50 nowel, ponad 100 opowiadań i kilku tomów krytyki literackiej. Jest uważana za jedną z bardziej wyrazistych postaci chińskiej literatury, zaś znawcy jej twórczości podkreślają, że jej prozę charakteryzuje oniryczność, obrazoburczość i odrzucenie tradycyjnych narracji.

W ciekawy sposób traktuje pisarka sam proces twórczy: siadając do pisania, a pisze zawsze długopisem na papierze, nigdy nie wie, co napisze, zapisuje bowiem strumień podświadomości.

Can Xue to pseudonim tłumaczony jako „brudny wiosenny śnieg, który nie chce się stopić” lub „najczystszy śnieg utrzymujący się na górskich szczytach”. Za chińską pisarką przemawia również to, że w historii literackiego Nobla nagrodzono tylko 17 kobiet.

Ryszard Krynicki najwyżej z Polski

Według bookmacherów wśród autorów, którzy mają największe szanse na zdobycie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, są jeszcze Australijczyk Gerald Murnane, często porównywany do Franza Kafki, Japończyk Haruki Murakami – co roku powracający w notowaniach, Kanadyjka Margaret Atwood – autorka „Opowieści podręcznej” oraz nagrodzonych Bookerem książek „Testamenty” i „Ślepy zabójca”, Argentyńczyk César Aira, autor wielu krótkich form, oraz Amerykanin Thomas Pynchon, łączący fantastykę i czarny humor.

Na dalszych pozycjach znajdują się Salman Rushdie, autor „Szatańskich wersetów” i ofiara ataku islamisty, który w 2022 r. nożem pozbawił pisarza oka, a także Karl Ove Knausgård, twórca m.in. „Mojej walki”. W literackich spekulacjach wymieniana jest również Ludmiła Ulitskaja, rosyjska pisarka i scenarzystka, która potępiła napaść Rosji na Ukrainę.

Pośród Polaków najwyżej oceniane są szanse poety Ryszarda Krynickiego (33/1).