Jacek Gzella,
Między Sowietami
Niewysłuchani wileńscy prorocy
Jednym z największych nieszczęść Polaków jest brak zmysłu politycznego. Nasza polityka zagraniczna, z małymi wyjątkami, w ciągu ostatnich kilku stuleci była nie tylko nieodpowiedzialna, ale często samobójcza.
a Niemcami...
UMK
Za często nasi przywódcy już zupełnie odrzucali zdrowy rozsądek i kierowali się zwykłym chciejstwem. Płaciliśmy za to ogromną cenę.
Nie oznacza to, że wśród Polaków nie było tęgich politycznych głów. Ludzie tacy byli i w latach 30. skupili się wokół wileńskiego konserwatywnego dziennika „Słowo". Władysław Studnicki, Stanisław Cat-
-Mackiewicz, Józef Mackiewicz, Marian Zdziechowski, Adolf Bocheński, bracia Pruszyńscy. Czytając znakomitą książkę Jacka Gzelli, można żałować, że to nie oni stali na czele naszej dyplomacji.
„Koncepcje »Słowa« wynikały z przyjęcia tezy, że Polska położona między Niemcami a Rosją Sowiecką może ostać się tylko jako państwo duże i silne militarnie" – pisze Gzella. „Spośród tych dwóch sąsiadów publicyści pisma za głównego wroga Rzeczypospolitej uznawali ZSRS. Nawiązując do idei federacyjnej Piłsudskiego, propagowali utworzenie na gruzach ZSRS państw pozostających w sojuszu polityczno-wojskowym z Polską".
Lekceważenie zagrożenia sowieckiego – ostrzegali wileńscy konserwatyści – może mieć dla Polski skutki katastrofalne.
W odpowiedzi zarzucano im „germanofilię" i oderwanie od rzeczywistości. Byli skrajnie niepopularni, pozostali niezrozumiani przez własny naród. Rację przyznała im dopiero historia.
Jacek Gzella,
Między Sowietami
Pozostało jeszcze 98% artykułu
Literatura
Kto wygra drugą turę wyborów: „Kandydat” Jakuba Żulczyka
W nowym odcinku podcastu „Rzeczy o książkach” jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy i scenarzystów opowia...
Literatura
„James” zrobił karierę na świecie. W rzeczywistości zakatowaliby go na śmierć
Książkę Percivala Everetta „James”, która otrzymała Pulitzera 2025, czyta się świetnie. Chociaż opowiada o jedny...
Literatura
Silesius, czyli poetycka uczta we Wrocławiu. Gwiazdy to Ewa Lipska i Jacek Podsiadło
Czytanie poezji w ciemności, literackie spotkania z twórcami, trzy koncerty, a nawet poetycka gra w bule - to ty...
Literatura
Jakub Żulczyk z premierą „Kandydata”, Szczepan Twardoch z „Nullem”, czyli nie tylko new adult
Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie (15–18 maja) odbędą się w przestrzeni Pałacu Kultury i Nauki oraz po ra...
Literatura
Epitafium dla CK Monarchii: „Niegdysiejsze śniegi” Gregora von Rezzoriego
W tym odcinku „Rzeczy o książkach” historyk i krytyk literacki Wojciech Stanisławski omawia „Niegdysiejsze śnieg...
Reklama