Niedawno odkryty kompozytor polskiego baroku

W kościele ewangelicko-reformowanym posłuchamy w piątek utworów Benedykta Cichoszewskiego, do niedawna nieznanego osiemnastowiecznego kompozytora

Publikacja: 09.12.2008 13:30

Niedawno odkryty kompozytor polskiego baroku

Foto: Materiały Promocyjne

Benedykt Cichoszewski, kompozytor z pierwszej połowy XVIII wieku, to postać w muzyce polskiej dotychczas nieznana. Był zakonnikiem i kopistą w Klasztorach cysterskich w Przemęcie i Paradyżu w pierwszej połowie XVIII wieku.

Możliwość uznania jednego z kopistów za kompozytora pojawiła się z chwilą dokładnej analizy kart tytułowych sporządzonych ręką Cichoszewskiego. Większość jego manuskryptów zanotowana została charakterystycznym pismem, które jest łatwe do rozpoznania pomimo pewnych różnic w niektórych manuskryptach oraz obcych dopisków.

Rozpoznanie rękopisów Cichoszewskiego jest zasługą Danuty Idaszak oraz ks. Władysława Zientarskiego, oni to również po raz pierwszy postawili hipotezę dotyczącą tego, że niektóre z manuskryptów są zapisami kompozycji Benedykta Cichoszewskiego.

Twórczością tego do niedawna nieznanego kompozytora zainteresował się muzykolog Maciej Prochaska a jego kilkuletnie poszukiwania pozwoliły zidentyfikować kilkanaście dzieł skomponowanych przez Benedykta Cichoszewskiego. Maciej Prochaska pisze o ich domniemanym twórcy: "Nie znamy żadnych dat z jego życia, oprócz tych, które pozostawił na swoich autografach. Był prawdopodobnie członkiem kapeli działającej przy wspaniałym kościele klasztornym w Przemęcie. W zbiorach muzycznych Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu jest jeszcze kilka kompozycji zapisanych jego ręką. Dalsze badania być może pozwolą ustalić zarówno daty dotyczące życia Cichoszewskiego, jak i być może pewne fakty z jego życia. Na razie pozostaje nam jego muzyka, która może w sposób zasadniczy zmienić naszą ocenę stanu kultury muzycznej Polski XVIII wieku."

Wizja muzyczno-teologiczna Cichoszewskiego jest w sposób zasadniczy związana z tradycją katolicką oraz barokowym teatrem religijnym. Wiemy na pewno, że w Polsce XVIII wieku w bogatych klasztornych ośrodkach utrzymywano nie tylko kapele na wysokim poziomie wykonawczym, ale wystawiano także szkolnymi siłami przedstawienia religijne z muzyką. Opracowania muzyczne Cichoszewskiego wskazują również na pewną teatralność. Kompozytor nie tylko przekazuje nam emocje związane z określonym tekstem ale zawiera w samej muzyce pewne choreo-techniczne skojarzenia. Cichoszewski w sposób niezwykle inteligentny i precyzyjny komentuje muzyką teksty psalmów dając ich niemal teologiczną wykładnię.

Utwory kompozytora od pierwszych dźwięków przykuwają uwagę słuchaczy dynamizmem, architekturą i kolorytem, dając przedsmak kompozytorskiego kunsztu jej autora. Potwierdzają doskonały warsztat Cichoszewskiego, czerpiącego z najprzedniejszych osiągnięć szkół włoskiej i niemieckiej. O wielkiej urodzie tej muzyki stanowi odmienność charakteru następujących po sobie odcinków, inwencja melodyczna, komentarze instrumentów dętych, bogate figuracje koncertujących skrzypiec, a także wokalizy, którymi Cichoszewski ze znawstwem sztuki wokalnej ozdabia partie solistów.

Widać iż autor muzyki musiał być osobą duchowną, głęboko przeżywającą treści zawarte w psalmach.

[ramka][b]BENEDYKT CICHOSZEWSKI[/b]

Kantata de cnofessore Ecce iste est

Kantata O stellae lucentes

Kantata o św. Michale Archaniele Factum est silentium in caelo

Psalm 110 Dixit Dominus

Psalm 126 Nisi Dominus

Cantcum Beatae Mariae Virgnis Magnificat

[b]Wykonawcy:[/b]

Marzena Michałowska-sopran

Aleksandra Lewandowska-sopran

Piotr Olech-kontratenor

Krzysztof Kozarek-tenor

Łukasz Wilda-tenor

Mirosław Borczyński-bas

Orkiestra Accademia dell’Arcadia

Na instrumentach historycznych

Bartłomiej Stankowiak-dyrygent

[/ramka]

[i]12 grudnia 2008 r. godz. 19.30, Kościół ewangelicko-reformowany, Al. Solidarności 76 A

Wstęp wolny[/i]

Benedykt Cichoszewski, kompozytor z pierwszej połowy XVIII wieku, to postać w muzyce polskiej dotychczas nieznana. Był zakonnikiem i kopistą w Klasztorach cysterskich w Przemęcie i Paradyżu w pierwszej połowie XVIII wieku.

Możliwość uznania jednego z kopistów za kompozytora pojawiła się z chwilą dokładnej analizy kart tytułowych sporządzonych ręką Cichoszewskiego. Większość jego manuskryptów zanotowana została charakterystycznym pismem, które jest łatwe do rozpoznania pomimo pewnych różnic w niektórych manuskryptach oraz obcych dopisków.

Pozostało 84% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"