Szybka forsa – to nie dla mnie!

[b]Rz: Minione edycje Opola wspomina się rzewnie, a współczesnych nie ogląda?[/b]

[b]Krystyna Prońko:[/b] A ja się ucieszyłam, kiedy przyszła propozycja zaśpiewania z Piaskiem „Firma ja i ty”, bo duet to fajna forma. Oczywiście, nie da się porównać festiwalu z 1973 r., kiedy po raz pierwszy wystąpiłam w Opolu – z obecnym. Wtedy był jeden festiwal, jedna telewizja, jedno radio. Płyta raz na kilka lat. A teraz mamy nadmiar wszystkiego. Nie wiem, czy to ma sens. Widać ma.

[b]Demokracja.[/b]

W tak ulotnej sztuce jak piosenka rozrywkowa demokracji nigdy nie było. Jest tylko kwestia gustu i kieszeni.

[b]Trudno było się dostać do Opola?[/b]

Nigdy nie zabiegałam, żeby się gdziekolwiek dostać. Przychodzą propozycje albo ich nie ma. Może to kiepskie podejście do show-biznesu. Za to staram się być zawsze dobrze przygotowana. Tymczasem większości show-biznesu muzyka kojarzy się z szybką forsą i układami.

[b]Czy w latach 70. były castingi?[/b]

Może ich tak nie nazywano, ale się odbywały. Estrady wojewódzkie wyszukiwały młodych wykonawców i wysyłały ich na przeglądy. Zaczęłam w wokalnym zespole Respekt kierowanym przez znakomitego Antoniego Kopffa. Mieliśmy takie przeboje jak „Cały maj”, „Oboje”, „Górnik gola”. W 1970 r. trafiłam do chórku Czesława Niemena. A kiedy w 1972 r. występowałam z poznańską orkiestrą Jerzego Miliana w programie Urszuli Sipińskiej i Andrzeja Dąbrowskiego, pan Jerzy kazał mi śpiewać solo. Nagrałam piosenkę „Biedna” i zaproponowano mi start w eliminacjach do opolskiego debiutu. Ostatni etap odbył się w kawiarence na piętrze w Bristolu. Wygrałam eliminacje do Opola, do koncertu „Interpretacje”.

[b]Kogo pani pamięta z Bristolu?[/b]

Aleksandra Bardiniego, który był również w opolskim jury. Na pierwszej próbie w amfiteatrze miałam pomalowane na czerwono pazury. Pan Aleksander podszedł do mnie i powiedział: „Bardzo dobrze, dziecko, ale natychmiast zmyj lakier z paznokci”. Zwrócił mi uwagę, że powinnam się zająć śpiewaniem, a nie wyglądem, bo mam coś więcej do zaproponowania. Dziś wizerunek okazuje się skuteczniejszym środkiem przekazu. Jak ktoś nie ma nic do przekazania – zawsze się coś sztucznie stworzy.

[b]Pamięta pani weryfikację? [/b]

W komisji zasiadali m.in. Hanka Bielicka, Kazimierz Rudzki i Jan Ptaszyn Wróblewski. Zaśpiewałam „Papierowe ptaki” i schowałam się za kulisy. Podsłuchiwałam. Bielicka powiedziała, że się nie nadaję i zaczęła się kłótnia o mnie. Weryfikację zawdzięczam Ptaszynowi. Miał na mnie ucho.

[b]Jak było w zespole Niemena?[/b]

Wzięłam udział w trzech trasach i nagrałam z koleżankami podwójny „Czerwony album”. Chórek to świetna szkoła harmonii i muzykalności. Trzeba się też było odnaleźć w podróży i w hotelu o różnych porach dnia i nocy.

[b]A radzieckie trasy z Czerwonymi Gitarami i ze Skaldami?[/b]

Wyczerpujące! Musiałam mieć w bagażu wszystko. Łącznie z papierem toaletowym i podpaskami. Publiczność była wspaniała, ciekawa nas, ale miałam wrażenie, że zorganizowana. Do dziś dostaję e-maile z dawnego ZSRR. Jeden pan napisał mi, że chodził na wszystkie polskie koncerty, bo byliśmy dla Rosjan oknem na świat. Odpisałam mu: „To se ne vrati!”.

[b]Niemen i Klenczon już w latach 70. próbowali zagranicznych karier. Mieli szansę?[/b]

System tak ograniczał wyjazdy, że nie mogło się udać. Trzeba było czekać na pieniądze, paszport, bilet. A show-biznes nie czeka, tylko wymaga ciągłej gotowości.

Udało się Michałowi Urbaniakowi, Uli Dudziak i Basi, bo postanowili wyjechać na stałe. Miałam propozycję z Columbii. Wysłałam moje nagrania do Ameryki, ale był stan wojenny.

Kiedy po latach dzwoniłam do Los Angeles, dowiedziałam się, że moje taśmy nigdy tam nie dotarły. Nie wiem, co by z tej Ameryki wyszło, ale spróbować warto.

[b]Lubiła pani czarne śpiewanie.[/b]

Kiedy żyliśmy w zamknięciu, inaczej na to patrzyłam. Za daleko poszedł rozwój techniki. Muzyka nie polega na przyciśnięciu komputerowego klawisza. Najważniejszy jest człowiek – to, jak śpiewa, jak gra. Dlatego nadal fascynuje mnie Aretha Franklin.

[b]Pisali i komponowali dla pani wszyscy najważniejsi w Polsce. Jak pani układała repertuar?[/b]

Wywalczyłam sobie prawo ingerencji w muzykę. Grzebałam w nutach tak, jak chciałam. Kompozytorzy wiedzą, kto dobrze ich numer zaśpiewa, i przychodzili do mnie. Zbyszka Jaremkę od „Porannych łez” zadowoliłam dopiero jako czwarta wokalistka. Marek Stefankiewicz dopiero zaczynał, kiedy mi przyniósł „Jesteś lekiem na całe zło”. Pomyślałam: „Taki sobie numer, ale muszę złożyć jakoś płytę”. Złożyłam.

[b]Ma pani świetną stronę internetową – z muzyką, tekstami, sprzedażą płyt, ofertą koncertów.[/b]

Sama się nią zajmuję, bo menedżera od dawna nie znalazłam. Kiedyś miałam.

Był pułkownikiem SB. Został oddelegowany do pracy w show-biznesie. Z obowiązków wywiązywał się bardzo dobrze.

[b]Nie czuła się pani inwigilowana?[/b]

Nawet jeśli były takie momenty, jakoś sobie radziłam. Wszyscy wiedzieli, kto się zajmował show-biznesem. My zaś, co się dało – ukrywaliśmy. Teraz za wszystko odpowiadam sama. Mam około 60 koncertów rocznie. Moje płyty można kupić w każdej ilości, ale na mojej stronie internetowej. Zapraszam.

[b]Jak wypada bilans polskiej piosenki w latach 1989 – 2009?[/b]

Artyści zarabiają lepiej, natomiast dorobek jest problematyczny. Wszystko to, co najlepsze, ma charakter niszowy. „Idol” był dla mnie obrzydliwy. Nie wiem, dlaczego w polskiej wersji jurorzy byli tak agresywni. Bardini i Rudzki tak by się nie zachowali.

[ramka][b]Opole 2009[/b]