Wirtualna Wielka Synagoga dla uczenia powstania w getcie warszawskim

W 80 rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim symbolicznie powróci dziś wieczorem Warszawska Wielka Synagoga na stołeczny plac Bankowy.

Publikacja: 19.04.2023 15:30

Wirtualna Warszawska Wielka Synagoga

Wirtualna Warszawska Wielka Synagoga

Foto: Marta Kuśmierz

Multimedialna projekcja według koncepcji artystki Gabi von Seltmann pojawi się na ścianie Błękitnego Wieżowca, który współcześnie stoi na jej miejscu. Wirtualny pomnik przypomni o nieistniejącej części dawnej Warszawy i zamieszkującej ją żydowskiej społeczności.

Animacja sprawia wrażenie, że budowla powstaje z ruin. W kulminacyjnym momencie na ścianie wieżowca ukaże się obraz Wielkiej Synagogi z czasów przedwojennej świetności, oparty na archiwalnych zdjęciach. Projekcji będzie towarzyszył kolaż dźwiękowy. Z archiwalnego nagrania usłyszymy śpiew kantora tej synagogi, Gerszona Siroty, który zginął w warszawskim getcie. Fragmenty wiersza „Bashert” przeczyta autorka Irena Klepfisz, córka Michała Klepfisza - członka Bundu, żołnierza ŻOB, który także zginął podczas powstania w getcie warszawskim w kwietniu 1943 roku.

Czytaj więcej

Nie tylko Warszawa, Kraków i Łódź. To był kraj tysiąca gett

Wyświetlany podczas projekcji wielki napis „ליבע (miłość)” w intencji artystki symbolizuje przezwyciężenie nienawiść i przywrócenie pamięci o zgładzonej żydowskiej społeczności miasta.

- Pamięć i miłość mają moc pokonania destrukcji. Pamięć o przeszłości jest ważna, pozwala rozumnie budować przyszłość. Poprzez „wirtualny pomnik” zajmujemy się kwestią pamięci o nieistniejącym już mieście i jego żydowskich mieszkańcach, także problemem niepamięci ujętym w warstwie urbanistycznej, dzisiejszej tkanki miasta stołecznego Warszawy – mówi Gabi von Seltmann.

Wielka Synagoga stała przy ul. Tłomackie 7 przez 65 lat. Jej uroczyste otwarcie odbyło się 26 września 1878 roku w święto Rosz ha-Szana. Okazała świątynia miała 2,2 tysięcy miejsc siedzących, 1150 miejsc w sali głównej oraz 1050 miejsc w galerii dla kobiet. W synagodze znajdowały się również: biblioteka, z bogatym i cennym księgozbiorem, starodrukami oraz manuskryptami.

Przez lata była symbolem judaizmu reformowanego Warszawy i jedną z najwspanialszych polskich budowli wzniesionych w XIX wieku. Przed wojną odbywały się w niej nie tylko nabożeństwa czysto religijne, ale też z okazji odzyskania niepodległości przez Polskę, uchwalenia Konstytucji 3 Maja, czy nabożeństwo żałobne w dniu śmierci Józefa Piłsudskiego.

Warszawska Wielka Synagoga Została wysadzona przez Niemców 16 maja 1943 roku, co było erupcją nienawiści i stało się znakiem ostatecznego zakończenia powstania w getcie warszawskim.

Na pokaz na pl. Bankowym zaprasza dziś w godz. 21 – 23 organizator wydarzenie - Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita. Projekt wspiera Miasto Warszawa, a patronatem wydarzenie objęło m.in., Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma.

Multimedialna projekcja według koncepcji artystki Gabi von Seltmann pojawi się na ścianie Błękitnego Wieżowca, który współcześnie stoi na jej miejscu. Wirtualny pomnik przypomni o nieistniejącej części dawnej Warszawy i zamieszkującej ją żydowskiej społeczności.

Animacja sprawia wrażenie, że budowla powstaje z ruin. W kulminacyjnym momencie na ścianie wieżowca ukaże się obraz Wielkiej Synagogi z czasów przedwojennej świetności, oparty na archiwalnych zdjęciach. Projekcji będzie towarzyszył kolaż dźwiękowy. Z archiwalnego nagrania usłyszymy śpiew kantora tej synagogi, Gerszona Siroty, który zginął w warszawskim getcie. Fragmenty wiersza „Bashert” przeczyta autorka Irena Klepfisz, córka Michała Klepfisza - członka Bundu, żołnierza ŻOB, który także zginął podczas powstania w getcie warszawskim w kwietniu 1943 roku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kultura
Decyzje Bartłomieja Sienkiewicza: dymisja i eurowybory
Kultura
Odnowiony Pałac Rzeczypospolitej zaprezentuje zbiory Biblioteki Narodowej
Kultura
60. Biennale Sztuki w Wenecji: Złoty Lew dla Australii
Kultura
Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację Pałacu Rzeczypospolitej
Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”