Nagrodę Muzealną Portimão - Europejskiego Muzeum Roku – EMYA (ustanowioną w 1977 roku przez Radę Europy) przyznano największej prywatnej litewskiej placówce wystawienniczej, która otworzyła podwoje w 2018 roku, ale przez ten czas zdołała swoją działalnością zainteresować nie tylko pasjonatów sztuki i związanych z nią profesjonalistów.
Najpierw była pasja litewskiego małżeństwa Danguolė Butkienė i Viktorasa Butkusa, którzy od 2008 roku gromadzili kolekcję tamtejszej sztuki powstałej po 1960 roku, ze szczególnym uwzględnieniem artefaktów do 1990 roku, czyli z czasów sowieckich. Zbiory są ciągle uzupełniane, aż po artystów młodego pokolenia. Najważniejszą częścią liczącej już ponad pięć tysięcy obiektów kolekcji, jest malarstwo (około 250 obrazów) oraz grafika, fotografia i wideo.
W 2015 roku Daniel Libeskind na zamówienie państwa Butkusów zaprojektował minimalistyczną kanciastą białą bryłę z betonu i szkła, przeciętą geometrycznymi świetlikami, wysoką na dwa piętra. Centralnym punktem muzeum są okazałe kręte schody łączące dolny hol z główną galerią. Na parterze przez szklaną ścianę oglądać można magazyn wypełniony obrazami umieszczonymi w regałach na specjalnych siatkach, co jest atrakcją, bo zazwyczaj widzowie nie mają dostępu do widoku zaplecza. Główna przestrzeń wystawiennicza znajduje się na drugim piętrze, oprócz niej są też m.in. sklep z upominkami oraz restauracja, czytelnia, przestrzeń edukacyjna, sala filmowa. Znajdujący się obok muzeum ogród rzeźb jest zawsze dostępny dla oglądających.
Czytaj więcej
Książka Christine Dwyer Hickey została nagrodzona w 2020 r. brytyjską nagrodą Walter Scott Prize dla najlepszej powieści historycznej. Aczkolwiek „Wąski pas lądu" to fabularyzowany portret słynnego amerykańskiego malarza Edwarda Hoppera i trudno rozstrzygnąć, czy jest w nim więcej prawdy czy fikcji.
Wzniesienie muzeum o powierzchni 3,7 tys. m² (w tym 1300 m² powierzchni wystawienniczych) trwało dwa lata i kosztowało ponad 10 mln euro. Budowę sfinansowali właściciele kolekcji.
