Rejestr skradzionych zabytków

Liczba pozycji w rejestrze będzie zależała od aktywności złodziei dzieł sztuki, ale też skuteczności policji. Ta ostatnia ma sukcesy, np. odzyskała obraz Moneta „Plaża w Pourville" skradziony w Poznaniu.

Wpis do jawnego rejestru oznacza, że nabywca zabytkowego obrazu czy woluminu nie będzie się mógł zasłaniać niewiedzą. – Dzisiaj to się zdarza – mówi „Rz" policjant ścigający złodziei dzieł sztuki. – Ktoś kupuje skradzioną figurkę, trzyma ją w domu, a po trzech latach twierdzi, że nabył w dobrej wierze i staje się jej właścicielem przez zasiedzenie.

Po wprowadzeniu nowych przepisów legalne zostanie właścicielem skradzionego zabytku będzie niemożliwe. Jak nowy wykaz będzie miał się do już istniejącego – od 2004 r. w wersji elektronicznej – krajowego wykazu zabytków skradzionych i wywiezionych za granicę, który prowadzi Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych? – Mamy nadzieję, że nasz rejestr, gdzie jest ponad 9,8 tys. obiektów, będzie dopełnieniem wykazu, który ma powstać – mówi Robert Pasieczny z ośrodka. Dodaje, że najczęściej zgłaszane są kradzieże obrazów, rzeźb i artystycznego rzemiosła.

Ile zabytków od czasów powojennych (nie licząc zaginionych podczas wojny) jest obecnie skradzionych? Nikt nie wie.

Do dziś nie odnaleziono takich perełek" jak obraz „Zdjęcie z krzyża" przypisywany Rubensowi z ok. 1620 r. (skradziony 1973 r. z kościoła w Kaliszu) czy „Madonna z Dzieciątkiem" z 1530 r. (ukradziona w 1995 r. z kościoła w Sulmierzycach). Nieznany jest też los pierwodruku dzieła Mikołaja Kopernika z 1543 r. – zginął w 1998 r. z Biblioteki PAN w Krakowie.

Marek Lengiewicz z domu aukcyjnego Rempex ocenia, że pomysł jest dobry. – Nie będzie się można już tłumaczyć, że kupiłem, bo nie wiedziałem, że to rzecz skradziona – mówi. I zaznacza, że dzisiaj właściciele są często przekonani, że mają legalny obiekt. – Do domów aukcyjnych trafia niewiele zarejestrowanych zabytków, za to bardzo duży problem stanowią przedmioty skradzione.