Reklama

Kwadratura koła

Mija 20 lat od rozpoczęcia historycznych obrad przy Okrągłym Stole. I dla wielu wciąż nie jest jasne, czy bardziej były one sukcesem, czy porażką

Publikacja: 05.02.2009 08:46

Kwadratura koła

Foto: PAP

W filmie Sławomira Koehlera wszyscy przyznają zgodnie, że zapoczątkował w Polsce przemiany ustrojowe – polityczne, gospodarcze i społeczne.

– Opozycja chciała legalizacji „Solidarności”, a władza – reformy PRL, czyli przeniesienia ośrodka decyzyjnego z Komitetu Centralnego PZPR do nowo powstającego urzędu prezydenta. I chodziło o to, żeby to było wiarygodne społecznie – uważa Antoni Dudek, historyk z IPN.

– Układ Okrągłego Stołu był zdradą ideałów Sierpnia – ocenia Bernard Marqueritte, korespondent francuskich mediów. – Robotnicy walczyli, modląc się, powoływali się na naukę Jana Pawła II. Chcieli budować inny świat, politykę i gospodarkę opierającą się na zasadzie szacunku dla człowieka.

– Było wręcz przeciwnie, to była próba realizacji ideałów Sierpnia – sprzeciwia się Jan Lityński, uczestnik obrad Okrągłego Stołu.

– Porównywanie Okrągłego Stołu do stołu króla Artura, jest idiotycznym pomysłem, z księżyca – denerwuje się z kolei prof. Ireneusz Krzemiński, socjolog. – Kompletnie chybiona metafora, mająca prawdopodobnie uszlachetnić PRL-owskich wojskowych, którzy w tym uczestniczyli.

Reklama
Reklama

Także okoliczności wielodniowych obrad strony rządowej z opozycyjno-solidarnościową zapisały się inaczej w pamięci jednych i drugich. Zbigniew Bujak wspomina, że trudnym zadaniem było podanie ręki Czesławowi Kiszczakowi, który jako współgospodarz witał uczestników spotkań. – Ze wszystkimi witałem się serdecznie – twierdzi Kiszczak. – Na początku byli naburmuszeni, ale potem widzieli, że Kiszczak jest, jaki jest, ale ich nie zjada.

A gdy w czasie rozmów zapadała cisza niezwiastująca rychłego porozumienia – rozpoczynał się wspólny obiad i toasty, które negocjujący konsekwentnie wznosili za swoich przywódców.

Autor filmu wysłuchuje po latach racji obu stron. Widzowie będą mogli się przekonać, jak oceniają tamte gorące i tak znaczące wydarzenia. Mówią o nich także Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki, Stanisław Ciosek. W dokumencie wykorzystane zostały bogate archiwalia z przygotowań do Okrągłego Stołu (np. spotkań w willi MSW przy ulicy Zawrat) oraz rozmów, które od lutego do kwietnia 1989 roku prowadzono w Magdalence.

I na koniec historia samego stołu. Został wykonany w zakładach meblarskich w Henrykowie. Zamówienie opatrzone zostało zastrzeżeniem, że oprócz łatwości montażu, ma służyć wiele lat. W rzeczywistości, 55 negocjatorów zasiadło przy nim dwukrotnie – na początku i na końcu obrad.

[i]Stół...

13.10 | TVP 1 | niedziela[/i]

W filmie Sławomira Koehlera wszyscy przyznają zgodnie, że zapoczątkował w Polsce przemiany ustrojowe – polityczne, gospodarcze i społeczne.

– Opozycja chciała legalizacji „Solidarności”, a władza – reformy PRL, czyli przeniesienia ośrodka decyzyjnego z Komitetu Centralnego PZPR do nowo powstającego urzędu prezydenta. I chodziło o to, żeby to było wiarygodne społecznie – uważa Antoni Dudek, historyk z IPN.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Reklama
Policja
Nietykalna sierżant „Doris”. Drugie życie tajnej policjantki
Materiał Promocyjny
W poszukiwaniu nowego pokolenia prezesów: dlaczego warto dbać o MŚP
Kraj
Fuzja trzech partii. Czy warszawska Platforma skonsumuje swoje przystawki?
Kraj
Po co muzeum getta francuski pejzaż? Spór o wylicytowany obraz
Kraj
Siedem zdublowanych połączeń z lotniska w Modlinie. Wrócą bilety lotnicze za złotówkę?
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Kraj
Z Okęcia do 131 miast. Rusza nowy sezon na lotniskach
Materiał Promocyjny
Prawnik 4.0 – AI, LegalTech, dane w codziennej praktyce
Reklama
Reklama