Ziemia miała kiedyś pierścień jak Saturn? Najnowsza hipoteza naukowców

Miliony lat temu nasza planeta mogła mieć pierścień podobny do tych, jakie znajdują się wokół Saturna - taką hipotezę postawili naukowcy z australijskiego Monash University. Ich zdaniem powstał on w czasie, gdy w Ziemię stale uderzały asteroidy.

Publikacja: 18.09.2024 16:23

Wokół Ziemi mógł kiedyś znajdować się pierścień podobny do tych, jakie znajdują się wokół Saturna

Wokół Ziemi mógł kiedyś znajdować się pierścień podobny do tych, jakie znajdują się wokół Saturna

Foto: Adobe Stock

Naukowcy podzielili się swoimi odkryciami w artykule, który zostanie opublikowany w recenzowanym czasopiśmie naukowym „Earth and Planetary Science Letters”. 

Skąd pomysł, że Ziemia mogła mieć pierścienie jak Saturn?

Hipoteza badaczy, zgodnie z którą Ziemia miała kiedyś pierścień, pochodzi z rekonstrukcji tektoniki płyt ziemskich z okresu ordowiku, który trwał od 485,4 mln do 443,8 mln lat temu. Naukowcy z Monash University przebadali również 21 kraterów uderzeniowych, zlokalizowanych w różnych miejscach na świecie. Pochodzą one z tzw. szczytu uderzenia w ordowiku, czyli ery bardzo intensywnego bombardowania. Do tej pory uważano, że impuls uderzeniowy był spowodowany rozpadem dużej asteroidy w pasie między Marsem a Jowiszem. Okazało się jednak, że wszystkie kratery znajdują się w promieniu 30 stopni od równika. Jednocześnie 70 proc. powierzchni naszej planety pozostało niemal nietknięte.

Jest to bardzo nietypowe zjawisko, bowiem zazwyczaj asteroidy uderzają w losowych miejscach na całym globie. Widać to chociażby w równomiernym sposobie rozmieszczenia kraterów uderzeniowych na Księżycu lub Marsie. Naukowcy obliczyli, że prawdopodobieństwo, iż rozkład tej struktury uderzeniowej był przypadkowy, wynosi 1 do 25 milionów. Żadna z dotychczasowych teorii nie była w stanie wyjaśnić tego zjawiska. Stąd pojawił się pomysł, że intensywne bombardowanie i powstałe kratery były wynikiem spadania meteorytów z pierścienia znajdującego się wokół Ziemi, a nie meteorytów z kosmosu.

Czytaj więcej

Padł rekord. Jeszcze nigdy tylu ludzi jednocześnie nie było w kosmosie

W jaki sposób mógł powstać pierścień wokół Ziemi?

Zanim badacze doszli do wyżej opisanych wniosków, obliczyli jeszcze, jaki obszar ówczesnej Ziemi byłby w stanie zachować kratery uderzeniowe. Okazało się, że byłoby to możliwe na dużej powierzchni, a nie tak jak obecnie, tylko w pobliżu równika.

W jaki sposób mógł powstać sam pierścień? Zdaniem naukowców z asteroidy, która rozpadła się na kawałki i utworzyła pasmo skał wokół naszej planety, podobne do układu wokół Saturna. Asteroida prawdopodobnie zbliżyła się do Ziemi na odległość zwaną granicą Roche’a. Jest to minimalna odległość, przy której ciało niebieskie może okrążyć większe ciało bez uszkodzenia swojej struktury. Przekroczenie tej granicy mogło spowodować rozpad asteroidy pod wpływem sił pływowych. Następnie z jej szczątków uformował się pierścień. Uważa się, że w ten sposób powstał również układ pierścieni Saturna.

„W ciągu milionów lat materia z tego pierścienia stopniowo opadała na Ziemię, powodując gwałtowny wzrost uderzeń meteorytów obserwowany w zapisie geologicznym”.

Główny autor badania Andy Tomkins, profesor Monash University.

Zdaniem badaczy pasmo skalne mogło mieć wpływ na klimat naszej planety. Pierścień mógł zablokować część ciepła słonecznego, w ten sposób przyczyniając się do powstania okresu lodowcowego w trzecim wieku późnego ordowiku, znanym jako hirnant. Było to jedno z największych zlodowaceń w ciągu ostatnich 500 mln lat, które spowodowało drugie co do wielkości masowe wymieranie w historii naszej planety. W jego wyniku wyginęło około 85 proc. gatunków morskich.

Obecnie naukowcy zastanawiają się, czy Ziemia mogła mieć więcej pierścieni, dlatego badania w tym kierunku mają być kontynuowane. Póki co potrzeba również więcej dowodów na poparcie głównej tezy autorów artykułu.

Naukowcy podzielili się swoimi odkryciami w artykule, który zostanie opublikowany w recenzowanym czasopiśmie naukowym „Earth and Planetary Science Letters”. 

Skąd pomysł, że Ziemia mogła mieć pierścienie jak Saturn?

Pozostało 95% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Kosmos
Kometa coraz bliżej Ziemi. Kiedy będzie widoczna gołym okiem?
Kosmos
Drakonidy 2024: Dziś noc spadających gwiazd. Warto spojrzeć w niebo
Kosmos
Naukowcy odkryli tajemnicę ogromnego krateru. Powstał w okresie "zagłady dinozaurów"
Kosmos
Kometa zbliża się do Ziemi. Ma być widoczna gołym okiem