Trybunał Konstytucyjny: wyrok o bankowym tytule egzekucyjnym

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy dopuszczające bankowy tytuł egzekucyjny (bte) są niekonstytucyjne.

Sprawę zainicjowały pytania prawne Sądu Rejonowego w Koninie, wydziału gospodarczego. Nasunęły się one sędziemu Michałowi Jankowskiemu w trakcie nadawania tzw. klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Bez klauzuli komornik nie może wszcząć egzekucji. Bte pozwala bankowi stwierdzić na podstawie swoich rachunków istnienie wymagalnego długu i rozpocząć windykację bez procesu. Wystarczy, by uzyskał klauzulę wykonalności, którą sędzia przybija niemal od ręki.

Jak napisał w uzasadnieniu sędzia, którego na rozprawie w Trybunale nie było, procedura ta narusza konstytucyjną zasadę równości – w tym wypadku stron kontraktu – oraz art. 6 konwencji o ochronie praw człowieka, czyli prawo do sądu.

90 tys.

- tytułów egzekucyjnych wystawiają rocznie banki

Prokurator Stanisław Bończak przyznał, że wielu prawników uważa ten instrument za niesprawiedliwy, ale bte upraszcza postępowanie windykacyjne, a nie wyłącza zupełnie kontroli sądowej. – Nie ma powodu, by traktować bank (wierzyciela) i klienta (dłużnika) jako podmioty równorzędne w każdym aspekcie, a więc by znosić bankowy przywilej – przekonywał.

– Czy zatem w sferze kontraktów mamy mieć odstępstwo od zasady równości? – pytał Piotr Tuleja, sędzia TK.

Teresa Liszcz, sędzia sprawozdawca, wyliczyła,co może dłużnik w razie wystawienia bte. – Klauzulę sąd wystawi najpóźniej w ciągu trzech dni, a o zajęciu konta dłużnik dowiaduje się od komornika. Ma wprawdzie tzw. powództwo przeciwegzekucyjne, ale musi uiścić 5 proc. od spornej kwoty, bank natomiast płaci 50 zł od wniosku o klauzulę – wyjaśniała.

Z kolei Marek Kotlinowski, sędzia przewodniczący, pytał, czy w sytuacji kiedy umowy kredytowe komplikują się i mogą rodzić się spory, są racje za ograniczeniem drogi sądowej.

Ryszard Kalisz, występujący w imieniu Sejmu, wskazał, że są próby likwidacji bankowego tytułu w Sejmie, ale nie mają raczej szans w tej kadencji.

3 dni