Po wyczerpaniu drogi reklamacyjnej konsumenci będą mogli skorzystać nie tylko z drogi sądowej, ale również mediacji lub arbitrażu, tzw. ADR (alternative dispute resolution). Z polubownej drogi rozwiązywania sporów konsumenckich można korzystać tylko przy niektórych usługach (np. budowlanych, telekomunikacyjne) lub przy okazji sprzedaży wybranych towarów, np. sprzętu RTV i AGD.
Wkrótce w taki sam sposób dochodzić swoich roszczeń będą mogli odbiorcy usług energetycznych, deweloperskich czy turystycznych. To niektóre z najważniejszych postanowień projektowanej ustawy o pozasądowych sposobach rozwiązywania sporów konsumenckich, która we wtorek trafił do Sejmu.
– Każdy sektor rynku, oprócz usług medycznych i edukacji publicznej, będzie musiał mieć możliwość prowadzenia postępowania polubownego – mówi Izabela Szewczyk-Krzyżanowska, zastępca dyrektora departamentu ochrony interesów konsumentów Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji.
Postępowania polubowne będą prowadzić zarówno podmioty publiczne, jak i niepubliczne. Te publiczne utworzone będą np. przy Komisji Nadzoru Finansowego czy urzędach Lotnictwa Cywilnego, Transportu Kolejowego czy Regulacji Energetyki. Ustawa przewiduje również włączenie do systemu podmiotów niepublicznych, jak obecnie istniejący arbitraż bankowy. Pozostałe sprawy obejmie Inspekcja Handlowa.
Ważną zmianą będzie takżedołączenie Polski do platformy ODR, prowadzonej przez Komisję Europejską. Daje ona możliwość rozstrzygania za pomocą prostego systemu internetowego sporów między konsumentami a firmami na terenie całej Unii.
Obecnie w Polsce polubowny sposób załatwiania sporów jest bardzo rzadko wybierany przez konsumentów. Nowe przepisy mają to zmienić.
– W 2015 r. do sądu polubownego przy Inspekcji Handlowej w Warszawie wpłynęło 470 wniosków, o ponad 100 więcej niż rok wcześniej – mówi Justyna Glabian, przewodnicząca Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego w Warszawie. – Co ciekawe, najwięcej spraw dotyczyło wadliwego obuwia – kontynuuje.
Te dane pokazują, że polubowny sposób załatwiania sporów wymaga nowych rozwiązań.
etap legislacyjny: skierowano do Sejmu
Trzy dostępy do treści rp.pl w ramach jednej prenumeraty
Opinia
Piotr Stańczak, dyrektor Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce
Nowe regulacje pozwolą konsumentom skutecznie, szybko i tanio dochodzić swoich spraw w sporze z przedsiębiorcą. Obecnie procedury polubowne w sprawach konsumenckich są możliwe, ale nie we wszystkich przypadkach. System w efekcie nie jest ani jednolity, ani przejrzysty. Powoduje to, że nie są one wystarczająco często wykorzystywane. Pod rządami nowej ustawy może się to zmienić, konsumentom łatwiej też będzie pozasądowo dochodzić swoich praw, co ma znaczenie zwłaszcza w sporach transgranicznych. ADR daje szansę, że dwie strony spotkają się na neutralnym gruncie w poszukiwaniu ugody, a nie tylko rozstrzygnięcia sądowego – zwycięstwa kosztem drugiej, zazwyczaj słabszej strony.
